article banner
Belastingen

eHerkenning: eindelijk zijn de Kamervragen beantwoord

Drs. Cor Overduin Drs. Cor Overduin

We hebben er erg lang op moeten wachten maar op 10 februari was het dan zo ver. De Kamervragen die waren gesteld op 23 december 2019 respectievelijk 21 januari 2020 en tot slot 23 januari 2020, zijn beantwoord.

Lees ook: eHerkenning: toch compensatie voor aanschafkosten
Lees ook: eHerkenning niet gratis: 8 grote gebreken en vraagtekens 

De antwoorden zijn bijzonder teleurstellend. Nergens wordt concreet ingegaan op de echt heikele thema's die aan de invoering van eHerkenning kleven . ​De gedachte dat het doen van belastingaangifte gratis behoort te zijn omdat communicatie met de overheid een basisrecht is, kom je nergens tegen in de antwoorden. En in de antwoorden moet je tussen de regels door dan maar lezen dat het nou eenmaal maar geld moet kosten.

De echte discussie wordt dus gewoon 'gedoken'. Het is te hopen dat de Tweede Kamer hier geen genoegen mee neemt.

Verplichte aanschafkosten

De sympathieke suggestie van VNO-NCW en MKB Nederland om ondernemers te compenseren voor de verplichte aanschafkosten van eHerkenning wordt ook van de hand gewezen. Uit de antwoorden komt overduidelijk het beeld op dat de olietanker nou eenmaal op stoom is gekomen en gewoon doorvaart. Niets of niemand kan dat blijkbaar tegenhouden.

In de visie van de nieuwe staatssecretaris is het simpel: je moet nou eenmaal over op eHerkenning omdat wij dat steeds blijven zeggen. En ja, dat gaat gepaard met kosten. Wil je dat niet, dan moet je zelf software aanschaffen of je moet de belastingaangifte uitbesteden. Maar ook dat kost geld natuurlijk. Kortom, ondernemers zijn gewoon linksom of rechtsom de klos als het aan deze staatssecretaris ligt. 

Juridische basis van eHerkenning

De vragen inzake de juridische basis van deze gedwongen winkelnering zijn beantwoord met opnieuw een verwijzing naar artikel 2:15 Awb. Die bepaling kan niet de basis vormen voor eHerkenning.

Nee, dat had de Wet Digitale Overheid moeten zijn maar die is nog altijd niet van kracht. Het nogal 'gezochte' antwoord is gewoon onjuist. Bovendien blijkt dat er nog altijd geen enkele wettelijke basis is noch een duidelijk kenbaar beleidsbesluit waarop de brieven zijn gebaseerd die de belastingdienst verzond om ondernemers te dwingen om over te stappen op eHerkenning. Maar ja, u weet het: die olietanker hè ...

Regeling Elektronisch Berichtenverkeer

Evenzeer is verbazingwekkend dat de Regeling Elektronisch Berichtenverkeer binnenkort met terugwerkende kracht naar 1 januari 2020 zal worden aangepast. Want vandaag de dag staat daar doodleuk in dat we onze aangifte loonbelasting kunnen doen via een gebruikersnaam en een wachtwoord. Kortom, in de regels die vandaag gelden, wordt toegang tot het oude portaal geboden.

Maar de werkelijkheid is anders: dat oude portaal heeft de Belastingdienst nu op slot gedaan voor het doen van aangifte loonbelasting en aangifte vennootschapsbelasting. De wet en de praktijk sporen dus niet met elkaar! In de antwoorden wordt benadrukt dat het oude portaal nog wel te gebruiken is voor aangiften btw. Heel slim geformuleerd: momenteel kan dat nog via het oude portaal. De goede lezer begrijpt meteen dat het een kwestie van tijd is dat ook de btw-aangiften via eHerkenning moeten gaan lopen. Of we daar echt blij mee moeten zijn, weet ik niet. In de antwoorden is namelijk ook te lezen dat het oude portaal "technisch zeer verouderd" is. Als dat waar is, is het wel vreemd dat de Belastingdienst toestaat dat nota bene de belasting waarin het meeste geld in om gaat, de BTW, nog via die route blijft lopen.

eHerkenning nodig bij belastingaangifte?

Een ander heikel punt wordt ook omzeild: sommige ondernemers hebben eHerkenning echt alleen maar nodig om belastingaangifte te doen. Die zitten niet te wachten op een soort digitaal paspoort dat jaarlijks geld moet kosten. Zij willen gewoon gratis belastingaangifte kunnen doen. Je kan deze ondernemers nu niet op kosten jagen omdat je als Belastingdienst in 2017 kennelijk jezelf verplicht hebt om mee te gaan doen aan het feest dat eHerkenning heet. Want eHerkenning is zogenaamd o zo handig als je met al die verschillende overheidsinstanties moet werken. Maar dat is dus zeker niet waar voor grote groepen ondernemers.

DigiD voor eenmanszaken

Inloggen via DigiD blijft wel mogelijk voor eenmanszaken. Dat die methode door de overheid zelf als onveilig wordt aangeduid, lees je nu even niet al te expliciet. Maar bedenk dat er ook eenmanszaken zijn met personeel in dienst. Blijkbaar is dan de privacy opeens ondergeschikt? Wel een vreemd verhaal. De ene werkgever moet met alle geweld op stel en sprong gedwongen overgaan naar eHerkenning en de andere werkgever kan gewoon lekker onveilig doorgaan. Regelrechte ongeoorloofde discriminatie naar rechtsvorm. En kennelijk zijn die eenmanszaken wel zielig genoeg om ze niet te verplichten tot eHerkenning. Want alleen voor eenmanszaken lezen we dat de staatssecretaris het verplicht stellen van eHerkenning "een onevenredig geavanceerde en dure oplossing" vindt. 

En dit is niet zomaar bedacht want "De Belastingdienst heeft er bewust voor gekozen om inloggen met DigiD voor eenmanszaken mogelijk te houden". Heel vreemd, want deze bijzonder grote groep (1,2 miljoen personen) mag blijkbaar wel kiezen? Je zal maar een kleine BV zijn, dan heb je pech. Maar als eenmanszaak mag je kiezen, een keuze die je zelfs bewust toebedeeld krijgt. Je mag zelf kiezen om onveilig belastingaangifte te doen. Eenmanszaken van Nederland, proficiat!

Ter afsluiting nog enkele gedachten inzake hoe het wel moet:

  1. Eerst de principiële discussie voeren of het doen van belastingaangifte geld mag kosten (waarvan de uitkomst kan zijn dat het gewoon gratis moet zijn);
  2. Vervolgens de principiële discussie voeren of de belastingdienst het inloggen wel of niet mag beleggen bij private partijen waarbij de kosten dan dus betaald gaan worden aan private partijen;
  3. Een goede discussie voeren inzake welk veiligheidsniveau vereist is voor het doen van belastingaangiften loonbelasting, btw en vennootschapsbelasting;
  4. Geen onderscheid maken naar rechtsvorm: als iets geldt, dan geldt het voor alle betrokkenen
  5. Altijd moeten keuzes zijn gebaseerd op een goed en duidelijk wettelijk fundament.

Er is nog veel werk aan de winkel, op de korte termijn vooral voor de Tweede Kamerleden.

 

Actualiteiten