article banner
Global mobility

Pro-rata-aftrek voor buitenlandse belastingplichtigen als niet is voldaan aan de 90%-eis

Arthur Gude

Bent u een buitenlandse belastingplichtige? Dan houdt Nederland, onder bepaalde omstandigheden, rekening met uw persoonlijke en gezinssituatie. Voorheen konden buitenlands belastingplichtigen echter alleen aftrekposten claimen als zij 90% of meer van hun inkomen in Nederland genieten. Deze beperking is niet in overeenstemming met het EU-recht. Dat blijkt uit het Spaanse voetbalmakelaarsarrest, van het Hof van Justitie EU. De staatssecretaris van Financiën gaat in een beleidsbesluit in op de gevolgen van dit arrest.

Wat is de situatie?

De belanghebbende in de zaak had over het jaar 2007 in zijn woonland Spanje geen belastbaar inkomen, terwijl hij in zijn werkstaten Nederland en Zwitserland respectievelijk 60 procent en 40 procent van zijn totale inkomen verwierf. Hij had verder – naar Nederlandse fiscale maatstaven bezien – negatieve belastbare inkomsten uit zijn eigen woning in Spanje. Nederland is, volgens het HvJ EU, in die situatie op grond van het EU-recht verplicht om voor de negatieve belastbare inkomsten aftrek te verlenen naar de verhouding van het Nederlandse inkomen tot het totale inkomen.

Een natuurlijk persoon die niet in Nederland woont maar wel inkomsten geniet die afkomstig zijn uit Nederland is een buitenlandse belastingplichtige. Niet-kwalificerende buitenlandse belastingplichtigen die in hun woonland geen of onvoldoende inkomsten ontvangen, kunnen een beroep doen op het nieuwe beleid om pro rata rekening te houden met persoonlijke aftrekposten en tegemoetkomingen. Het besluit is op 14 december 2019 in werking getreden, met een terugwerkende kracht tot en met 9 februari 2017, de datum van het arrest. In dit beleidsbesluit wordt, vooruitlopend op wijziging van de Wet IB 2001, uitgewerkt op welke wijze de Belastingdienst uitvoering geeft aan het arrest.

Toepassing arrest bij buitenlandse belastingplichtigen

Is uw wereldinkomen geheel of nagenoeg geheel (ten minste 90% van dat inkomen) in Nederland aan de inkomstenbelasting of loonbelasting is onderworpen? Dan wordt u als buitenlandse belastingplichtige in beginsel als (voor de aftrekposten) kwalificerende buitenlandse belastingplichtige aangemerkt.

Nederland moet nu in specifieke gevallen echter ook bij buitenlandse belastingplichtigen, die niet hun gehele of nagenoeg gehele inkomen in Nederland verwerven, (pro rata) rekening houden met de persoonlijke en gezinssituatie van de belastingplichtige, blijkt uit het arrest. Het gaat dan om de situatie waarin de buitenlandse belastingplichtige zijn inkomen verspreid over twee of meer werkstaten – waaronder Nederland – verwerft, terwijl hij in zijn woonland (nagenoeg) geen inkomsten geniet. Alsdan voldoet de buitenlandse belastingplichtige in geen van de werkstaten aan de eis dat hij zijn (nagenoeg) gehele inkomsten aldaar verwerft, terwijl hij in zijn woonland geen belastbaar inkomen heeft waartegen zijn persoonlijke aftrekposten en tegemoetkomingen kunnen worden afgezet. In een dergelijke situatie is volgens het HvJ EU elk van de werkstaten verplicht naar rato van de in die werkstaat verworven inkomsten rekening te houden met de persoonlijke aftrekposten en tegemoetkomingen van de belastingplichtige.

Voor de doorwerking van het arrest in de Nederlandse belastingheffing zijn twee stappen te onderscheiden. Als eerste stap moet worden vastgesteld of de situatie onder de reikwijdte van het arrest valt, om te kunnen beoordelen of Nederland verplicht is naar evenredigheid met de persoonlijke en gezinssituatie van belastingplichtige rekening te houden. Een buitenlandse belastingplichtige dient aan de volgende voorwaarden te voldoen:

  1. De buitenlandse belastingplichtige is als inwoner van een andere lidstaat van de Europese Unie, een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, Zwitserland of de BES eilanden (de landenkring) in de belastingheffing van die andere lidstaat of staat, of de BES eilanden betrokken;
  2. Het naar Nederlandse maatstaven bepaalde (wereld)inkomen van de belastingplichtige is geheel of nagenoeg geheel in twee of meer andere werkstaten (waaronder Nederland) dan het woonland aan een loonbelasting of inkomstenbelasting onderworpen. Met andere woorden, de buitenlandse belastingplichtige heeft geen of slechts zeer geringe te belasten inkomsten (minder dan 10%) in zijn woonland.
  3. Het naar Nederlandse maatstaven bepaalde (wereld)inkomen van belastingplichtige is niet geheel of nagenoeg geheel in een andere werkstaat (dan Nederland) aan een loonbelasting of inkomstenbelasting onderworpen.
  4. De belastingplichtige verstrekt een inkomensverklaring van de belastingautoriteit van het woonland.

Als aan de eerste stap is voldaan, moet als tweede stap de belasting over de Nederlandse inkomsten worden bepaald. Bij de bepaling van de in Nederland verschuldigde belasting wordt pro rata rekening gehouden met de persoonlijke aftrekposten en tegemoetkomingen. Hierbij bestaat recht op aftrek naar de mate waarin het in Nederland te belasten inkomen deel uitmaakt van het wereldinkomen. Het gaat hierbij om de negatieve belastbare inkomsten uit eigen woning, de uitgaven voor inkomensvoorzieningen, de persoonsgebonden aftrek en het belastingdeel van de heffingskortingen.

De in Nederland verschuldigde belasting, en dus ook de pro-rata-aftrek, worden hierbij voor het belastbare inkomen uit werk en woning (box 1), het belastbare inkomen uit aanmerkelijk belang (box 2) en het belastbare inkomen uit sparen en beleggen (box 3) afzonderlijk berekend. Zowel de omvang van de persoonlijke aftrekposten en tegemoetkomingen als het deel van het wereldinkomen dat in Nederland kan worden belast, wordt verder naar Nederlandse maatstaven vastgesteld. Waar de omvang van een aftrekpost afhankelijk is van het inkomen, wordt bij de bepaling van de hoogte van de aftrekpost uitgegaan van het wereldinkomen.

Verzoek om toepassing van dit besluit

Buitenlandse belastingplichtigen die in hun woonland geen of onvoldoende inkomsten ontvangen, kunnen een beroep doen op het nieuwe beleid om pro rata rekening te houden met persoonlijke aftrekposten en tegemoetkomingen. Indien u een beroep wilt doen op de toepassing van dit besluit, kan een bezwaarschift of verzoek om ambtshalve vermindering worden ingediend bij de Belastingdienst.

Wilt u weten of laten berekenen of de kwalificerende buitenlandse belastingplicht in uw situatie voordeliger is, neem dan contact op met onze Global mobility specialisten.

Actualiteiten