article banner
Human resources

Het Pensioenakkoord: van ‘garantie’ naar ‘onzekerheid’?

Edzo Boven

Het is nog even wachten op het akkoord van het FNV, maar de onderhandelaars lijken eruit te zijn: ‘het pensioen van de toekomst’ gaat er heel anders uit zien. Dit heeft voor u als werkgever, maar óók voor uw werknemers aanzienlijke gevolgen. Nog niet alle details zijn bekend, maar zoals het er nu op lijkt, gaat het nóg belangrijker worden om uw werknemers ‘voor te sorteren’ op hun pensioen.

Zo voorkomt u dat op de pensioeningangsdatum uw werknemers (én uzelf) verrast worden door onvoldoende inkomen en daarom uw werknemers wellicht een verzoek doen om door te mogen werken. Daarnaast moeten de gevolgen van het nieuwe pensioenstelsel aan de werknemers uitgelegd worden. Best een uitdaging gezien de complexiteit van de materie.

We gaan in Nederland de komende jaren van een ‘gegarandeerd’ middelloon pensioen naar een (verre van gegarandeerd) beschikbare premie pensioen. Wat houdt dit nu precies in?

Waar kan een werknemer op rekenen bij middelloon pensioen?

In middelloon krijgt een werknemer vanaf de pensioeningangsdatum een tijdens de diensttijd opgebouwd pensioen uitgekeerd. Ieder jaar bouwt een werknemer een stukje pensioen op.  Al die jaarstukjes pensioen, vormen op de pensioendatum het totaal pensioen. Er schuilt enige onzekerheid in het feit dat een pensioenverzekeraar ‘in onderdekking verkeerd’ (de verplichtingen zijn hoger dan de bezittingen) en daarom alle pensioenen moet korten. Ook blijft veelal een toegezegde voorwaardelijke indexatie in slechte tijden achterwege.

Waar kan een werknemer op rekenen bij beschikbaar premie pensioen?

In beschikbare premie pensioen bouwt iedere werknemer een individueel pensioenvermogen op, waarvan de werknemer op de pensioeningangsdatum (tegen de dan geldende tarieven) een levenslange pensioenuitkering moet aankopen. Weliswaar met (zoals nu bekend) enige solidariteit en ook met een compensatie voor ‘oudere werknemers’. Voor het garanderen van de genoemde solidariteit komt er een zogenaamde ‘solidariteitsreserve’. Ook zou het in het nieuwe stelsel mogelijk moeten zijn om eenvoudiger (lees: sneller) pensioenen te kunnen indexeren.

Zoals het er nu uitziet is er ook een oplossing voor de zogenaamde ‘zware beroepen’. Deze werknemers mogen eerder met pensioen. Zoals het nu lijkt, wél voor eigen rekening. Hoe je het ook wendt of keert: eerder met pensioen geeft nu eenmaal een lagere pensioenuitkering, de verzekeraar moet immers langer pensioen uitkeren.

Zoals al langer bekend, is een middelloon pensioen in deze tijden met extreem lage rentestanden, stijgende levensverwachting en zeer volatiele beleggingen onhoudbaar geworden. Nadat eindloon al een stille dood is gestorven, wordt nu ook middelloon afgeschaft. Het lijkt echter nog wel mogelijk, dat werknemers in de toekomst wel van hun opgebouwde pensioenkapitaal een ‘gegarandeerde uitkering’ kunnen aankopen. Hoe dit zich gaat ontwikkelen, moet de (nabije?) toekomst gaan uitwijzen.

Wat kan u nú als werkgever doen?

Als werkgever lijkt het nu even afwachten hoe het pensioenakkoord er exact uit gaat zien. Hoofdlijnen en bepaalde inhoudelijke punten zijn al bekend, er is echter ook het nodige nog onbekend. Bent u niet gebonden aan een verplichtstelling op grond van een CAO of verplicht bedrijfstakpensioenfonds? Dan adviseren we u, wanneer de uitvoeringsovereenkomst op korte termijn afloopt, te beoordelen in hoeverre het nu al handig is over te stappen naar een beschikbare premieregeling als de huidige regeling een middelloonregeling is.

Bent u financieel enorm geraakt door de coronacrisis, dan kan u wellicht in overleg met de pensioenverzekeraar en uw werknemers beoordelen of overstap naar een (goedkopere) beschikbare premieregeling al de overweging waard is. Zo voorkomt u wellicht een faillissement.

Ook moet u de komende jaren aandacht besteden aan de communicatie richting uw werknemers. Niet alleen wanneer u verplicht bent aangesloten, maar wanneer u en uw werknemers zijn aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds. Zoals het er nu naar uit ziet, kunnen pensioenfondsen (in overleg tussen werkgevers en werknemers) besluiten tot het omzetten van het tot invoering van het pensioenakkoord opgebouwde ‘gegarandeerde pensioenen’ in een pensioenkapitaal voor werknemers. Daarbij vervallen dus in principe alle garanties voor uw werknemers en wordt hun pensioen afhankelijk van beleggingsresultaten, de rentestand op de pensioendatum en de levensverwachting op de pensioendatum. Voor veel werknemers is dit een heuse ‘aardverschuiving’.

Wat kunnen wij voor u doen?

Verloopt uw uitvoeringsovereenkomst met de pensioenaanbieder binnen nu en eind volgend jaar? Dan adviseren we u goed na te denken hoe deze te verlengen. Ook wanneer u bent getroffen door de coronacrisis, adviseren we u om na te gaan welke mogelijkheden er zijn. Een overgang naar een (goedkopere) beschikbare premieregeling is in het licht van het pensioenakkoord wellicht minder ingewikkeld te implementeren. Heeft u hier advies en begeleiding bij nodig? Neem dan contact op met

Actualiteiten