Arbeidsrecht

10 meest gestelde vragen over de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden

Anne Hofman
Door:
insight featured image
1 augustus 2022 is de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in werking getreden. Die wet raakt op een aantal punten uw arbeidsvoorwaardenbeleid en bijbehorende juridische documenten. In dit artikelen geven we antwoord op de meest gestelde vragen.
Onderwerpen

Nevenwerkzaamhedenbeding

Het is niet meer mogelijk om een verbod op het nevenwerkzaamhedenbeding in de arbeidsovereenkomst op te nemen. Hoe zit dat precies?

Per 1 augustus 2022 is het niet meer mogelijk voor een werkgever om een werknemer te verbieden ergens anders werkzaamheden uit te voeren. Er mag wel een beding worden opgenomen in de arbeidsovereenkomst waarin de werknemer verplicht wordt om de werkgever vooraf om toestemming te vragen voor het verrichten van nevenwerkzaamheden.

Mag de werkgever de werknemer nog verbieden om nevenwerkzaamheden te verrichten?

Een verbod op nevenwerkzaamheden is mogelijk als sprake is van een objectieve rechtvaardigheidsgrond. Denk hierbij aan de gezondheid en veiligheid van de werknemer, de bescherming van de vertrouwelijkheid van bedrijfsinformatie of het vermijden van belangenconflicten. Ook andere objectieve rechtvaardigingsgronden kunnen worden aangedragen. De objectieve rechtvaardigingsgrond moet wel bestaan op het moment dat de werkgever een beroep doet op het verbod op de nevenwerkzaamheden.

Uitgebreide informatieplicht

Welke informatie moet de werkgever vanaf 1 augustus 2022 verplicht verstrekken?
  • naam en woonplaats van werknemer en werkgever;
  • standplaats van de werknemer of de aard van zijn arbeid;
  • functie van werknemer of aard van zijn arbeid;
  • tijdstip van indiensttreding;
  • de duur van de overeenkomst, als de overeenkomst voor bepaalde tijd is gesloten;
  • het loon (inclusief het aanvangsbedrag, de afzonderlijke bestanddelen ervan, de manier van uitbetaling en de frequentie van uitbetaling);
  • de duur en voorwaarden van de proeftijd;
  • of sprake is van een grotendeels voorspelbaar of onvoorspelbaar werkpatroon.
Binnen welke termijn moet de werkgever verplichte informatie verstrekken?

Essentiële gegevens (zoals loon, functie, duur van de arbeidsovereenkomst) moeten vanaf 1 augustus binnen één week na de eerste werkdag aan de werknemer worden verstrekt. De overige gegevens worden binnen één maand na de eerste werkdag aan de werknemer verstrekt.

Hoe zit het met werknemers die al in dienst zijn, kunnen zij ook om extra informatie vragen?

Werknemers kunnen wel om de ontbrekende informatie vragen. De werkgever moet hier binnen één maand op reageren. Bestaande arbeidsovereenkomsten hoeven als gevolg van de wetswijziging niet aangepast te worden.

Studiekostenbeding

Welke scholing moet de werkgever verplicht kosteloos aanbieden aan werknemers?

Opleidingen die op grond van de wet of geldende cao worden gekwalificeerd als noodzakelijk voor de functie. Er mag dus geen studiekostenbeding zijn overeengekomen voor deze opleidingen. Daarnaast moet de scholing zoveel mogelijk plaatsvinden onder werktijd en geldt de opleidingstijd als arbeidstijd.

Wat zijn ‘door de wet of cao verplichte opleidingen’?

De wet is hier niet heel duidelijk over. Het betreft in ieder geval opleidingen die noodzakelijk zijn voor het kunnen blijven uitoefenen van de functie. Denk hierbij aan een cursus voor beheersing van een computersysteem of scholing die de werknemer moet volgen in het kader van een verbetertraject. Beroepsopleidingen of opleidingen die werknemers verplicht moeten volgen voor het verkrijgen, behouden of vernieuwen van een beroepskwalificatie zijn uitgezonderd. Tenzij anders vermeld in de cao.

Hoe zit het met bestaande studiekostenbedingen?

Er is geen overgangsrecht. Dit betekent dat bestaande studiekostenbedingen voor verplichte opleidingen vanaf dat moment ongeldig zijn. Als vóór 1 augustus 2022 een terugbetaalschema is overeengekomen voor een verplichte opleiding, en de werknemer heeft overeenkomstig dit schema gelden betaald, dan hoeft de werkgever deze gelden niet aan de werknemer terug te betalen. De gelden die de werknemer na 1 augustus 2022 verplicht is te betalen, hoeft de werknemer niet meer aan de werkgever te voldoen. Voor opleidingen die niet door de wet of cao verplicht zijn, blijft de mogelijkheid bestaan om een terugbetalingsverplichting overeen te komen.

Meer zekere vorm van arbeid

Welk verzoek kan een werknemer doen voor meer zekere en voorspelbare arbeidsvoorwaarden?

Elke werknemer die 26 weken in dienst is, kan een verzoek doen om bijvoorbeeld een vast contract of een contract met een vaste arbeidsomvang. Houd rekening met werknemers die een tijdelijk contract hebben en werknemers/oproepkrachten waarvan de uren niet vastliggen.

Wat zijn de verplichtingen als werkgever?

De werkgever moet gemotiveerd en schriftelijk reageren op het verzoek van de werknemer. Het verzoek mag afgewezen worden. De beslistermijn is afhankelijk van het aantal werknemers binnen de organisatie. Voor werkgevers met meer dan tien werknemers geldt een termijn van één maand. Voor werkgevers met minder dan tien werknemers geldt een termijn van drie maanden. Als de werkgever niet of niet tijdig op het verzoek reageert, wordt het werk van de werknemer conform het verzoek aangepast.

 

Meer weten over arbeidsrecht?

Bekijk onze diensten