Vanuit Europa is regelgeving in de maak die een grote én nieuwe groep bedrijven verplicht om te rapporteren over duurzaamheid. Ook moeten deze bedrijven hun rapportages over duurzaamheidsbeleid en -prestaties laten controleren door een externe accountant. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) gaat in 2023 gelden voor bedrijven die voldoen aan een aantal criteria. In Nederland gaat het om ongeveer 3.000 ondernemingen.
Een van de sprekers tijdens de webinar is europarlementariër Lara Wolters. Zij zet zich namens Europa in voor een duurzame toekomst en licht het doel van de nieuwe richtlijn toe: “De CSRD is een uitbreiding van de regels die nu al voor beursgenoteerde bedrijven gelden en is onderdeel van de Europese Green Deal. Met de nieuwe richtlijn wordt transparantie over duurzaamheid gestimuleerd. Dit geeft beleggers en het grote publiek het recht op informatie om duurzame beslissingen te nemen. Die zijn nodig om uiteindelijk met zijn allen ook een meer duurzaam Europa te krijgen. Zowel op het gebied van klimaat en mensenrechten als op economisch vlak.”
Volgens themaregisseur duurzaamheid Usha Ganga van de NBA gaat het vak van accountant de komende jaren veranderen, mede door deze nieuwe richtlijn. “Duurzaamheidsinformatie wordt een onderwerp van verantwoording en dus ook een nieuw expertisegebied voor de accountant”, stelt Ganga. “Het is een uitdaging én kans om op die manier als beroepsgroep bij te dragen aan de verduurzaming van Nederland.”
De naderende CSRD zorgt er niet alleen voor dat accountants zich inhoudelijk moeten ontwikkelen, ook qua capaciteit en inzet vraagt de nieuwe richtlijn meer van de beroepsgroep. Logisch, want de rapportageregels over duurzaamheid gaan gelden voor een geheel nieuwe en bovendien grote groep bedrijven. Ook de vraag naar advies over de CSRD zal de komende tijd toenemen, is de verwachting. Daarom bereidt de NBA haar achterban nu al voor op de toekomst. Usha Ganga vertelt hierover: “Komende tijd zullen accountants meer en vaker horen en lezen over duurzaamheid en meer concreet over de CSRD.” De NBA webinar is hier een voorbeeld van. Ook heeft de NBA een speciaal platform over duurzaamheid ontwikkeld: Planet Finance.
Emma Verheijke van Grant Thornton adviseert organisaties om alvast aan de slag te gaan met de Corporate Sustainability Reporting Directive, ook al is de richtlijn nog niet definitief en tot op het detailniveau van verslaggevingsindicatoren uitgewerkt. Die worden in de loop van 2022 verwacht. “Het is zeer waarschijnlijk dat de richtlijn er gaat komen. Bovendien is 2023 erg dichtbij”, zegt Verheijke. “Zeker voor bedrijven die nog helemaal geen duurzaamheidsbeleid of -rapportage hebben. Het kost namelijk tijd om goed beleid op te stellen, KPI’s te formuleren, systemen in te richten en data te verzamelen.”
Emma Verheijke geeft aan om wat voor soort duurzaamheidsinformatie de nieuwe rapportagerichtlijn vraagt. “Het is breder dan milieugerelateerde onderwerpen alleen. Het gaat ook over sociale thema’s en over governance.” Verheijke benadrukt dat het voor bedrijven belangrijk is om zich te richten op de materiële thema’s, dus de thema’s met grote impact. “Rapporteren over dubbelzijdig printen of hergebruikte koffiebekers is meestal niet materieel, maar de CO2-uitstoot in de productieketen vaak wel.” De CSRD beoogt dat organisaties juist op die materiële thema’s gaan sturen, en verwacht daarom dat organisaties transparant maken wat hun beleid, governance, processen, systemen, KPI’s en doelstellingen zijn voor deze thema’s. Ook moeten bedrijven rapporteren over hoe ze omgaan met duurzaamheidsrisico’s. En over hoe hun resultaten bijdragen aan korte- en langetermijndoelstellingen, zoals de klimaatdoelstellingen van Parijs.
Verheijke raadt bedrijven aan om te starten met het uitvoeren van een dubbele materialiteitsanalyse. “Aan de basis van de CSRD ligt het dubbele materialiteitsprincipe”, legt ze uit. “Daarbij wordt verwacht dat een bedrijf – samen met haar relevante stakeholders – een analyse doet op welke thema’s de organisatie een materiële impact heeft op mens en milieu. Denk bijvoorbeeld aan biodiversiteitsverlies, CO2-uitstoot of arbeidsomstandigheden in de waardeketen.” En anderzijds stelt Verheijke: “Welke duurzaamheidsgerelateerde ontwikkelingen van buiten de organisatie leiden tot mogelijke risico’s en kansen en daardoor tot financiële materialiteit voor de organisatie? Denk aan overstromingen waardoor waterschade in een fabriek ontstaat. Of aan CO2-belasting die zorgt voor hoge kosten.”
De volgende stap is het maken van een gap-analyse. Dit is een grondige inventarisatie van wat er nu al binnen een organisatie beschikbaar is aan beleid over materiële thema’s, systemen, doelstellingen, KPI’s en data. En belangrijk, wat nog niet. “Op basis daarvan kunnen bedrijven een roadmap ontwikkelen met wat nog moet gebeuren tot aan 2023”, vertelt Emma Verheijke. “Daarnaast is het verstandig om in 2022 al een transitierapport te maken. Dit is een eerste rapportage over duurzaamheidsaspecten die al richting CSRD-compliancy gaat. Door deze al te bespreken met de auditor kunnen eventuele verbeterpunten meteen worden doorgevoerd in aanloop naar 2023, wanneer de CSRD echt van kracht gaat.”
Naast alle nieuwe verplichtingen en waarschijnlijk ook extra werkbelasting die de nieuwe richtlijn met zich meebrengt, benadrukken de sprekers van de webinar van de NBA vooral dat de CSRD kansen biedt, voor accountants en auditors, én zeker voor bedrijven om duurzamer te opereren. “Het doel van Europa is om verduurzaming te versnellen om zo gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen en tot bredere welvaart te komen”, zegt Usha Ganga van de NBA. “Wij kunnen ons steentje bijdragen door duurzaamheidsinformatie inzichtelijk te maken, en ervoor te zorgen dat erop gestuurd kan worden.” Emma Verheijke van Grant Thornton besluit: “Ook vanuit bedrijfseconomisch perspectief verdient het de aanbeveling om snel te starten. Steeds meer financiers, klanten en ketenpartners vragen om goed onderbouwde duurzaamheidsinformatie.”
Bekijk hier de complete webinar ‘NBA Helpt: CSRD, verplicht rapporteren over duurzaamheid’.
*Momenteel (half december 2021) wordt in het Europees Parlement gesproken om de CSRD vanaf boekjaar 2024 van kracht te laten gaan. Ons advies om tijdig te starten blijft overeind: de mogelijk uitgestelde tijdslijn biedt organisaties de kans om gedegen voorbereidingen te treffen en systemen in te richten voor de CSRD.
Heeft u nu een concrete vraag, dan kunt u ook meteen een afspraak maken met een van onze specialisten.
Wij geven je graag nieuwe (internationale) inzichten op het gebied van financiën, bedrijfsvoering, strategie, governance, risk, compliance en meer.
