Het zal u maar overkomen: ernstige schade aan uw kostbare bezit zoals een huis, een camper of ander kostbaar bezit als uw inboedel, een klassieke auto, een zeldzaam kunstobject etc. Diefstal, brandschade, waterschade: allemaal gebeurtenissen waarvan u mag hopen dat deze u niet raken. Meestal bent u voor dit soort risico's verzekerd. Mocht het dan toch onverhoopt mis gaan, dan bestaat er in ieder geval recht op financiële compensatie. Heeft u al nagedacht over de fiscale gevolgen bij uitkering van een bedrag door uw verzekeraar?
Een vrij eenvoudige verzekeringskwestie roept allerlei vragen op die ook van belang zijn in box 3, een greep uit wat vragen die u zichzelf kunt stellen:
In deze aflevering van onze box 3 themareeks worden enkele hoofdlijnen weergegeven.
In de regel gaat het bij kostbare bezittingen om de eigen woning of om de duurdere roerende zaken. Beide categorieën zijn geen belastbare bezittingen in box 3. Een schade-uitkering in relatie tot dergelijke bezittingen is dan ook vrijgesteld voor box 3, toch? Dat is echter niet het geval! Hier laat box 3 zich dus weer eens van zijn mindere kant zien.
Een schade-uitkering vindt plaats in geld. De verzekeringsmaatschappij betaalt een schade-uitkering in de regel per bank aan u op een door u opgegeven bankrekeningnummer. Als u de uitkering op 28 december op uw bankrekening ontvangt, heeft u op de eerstvolgende peildatum van box 3 - te weten: 1 januari - een hoog banksaldo dat volledig meetelt als vermogen voor box 3.
De belastingdienst houdt dus geen rekening met het feit dat uw hoge banksaldo is veroorzaakt door een op die peildatum nog niet (volledig) aangewende schade-uitkering. Dat geld van de verzekering kreeg u alleen maar om schade te laten herstellen of om een vervangende aanschaf te doen.
Lodewijk is op 29 oktober 2016 op bezoek thuis bij Lilian en Thierry om stil te staan bij het einde van de zomertijd. Lilian is geen fervent kunstverzamelaar maar zij heeft in haar huis welgeteld één hele mooie, van haar vader geërfde, vaas uit de periode van de 6e Bling-bling dynastie. Een vaas van flinterdun, minutieus handgeschilderd porselein met daarop de elkaar omhelzende Geert en Henk ter gelegenheid van de invoering van een gegarandeerd staatspensioen voor iedere burger vanaf leeftijd 35.
Als Lodewijk op gepassioneerde wijze een anekdote vertelt, stoot hij en passant nou net die vaas om. Gelukkig is Lodewijk goed verzekerd en keert zijn verzekering op 28 december een bedrag uit van 250.000 euro aan Lilian. Het banksaldo op 1 januari 2017 van Lilian en Thierry zou zonder de uitkering 50.000 euro zijn, maar nu staat er opeens 300.000 euro op de bankrekening. Hierdoor hebben zij te maken met belasting in box 3.
Omdat Lilian niet zo goed op de hoogte is van de fiscale regels en de vaas van haar was, geeft zij het gehele banksaldo aan als haar eigen box 3 vermogen. Haar man Thierry geeft geen box 3 vermogen aan. De belastingdienst verblijdt Lilian met een belastingaanslag van 3.060 euro. Nader belicht: hadden Lilian en Thierry het box 3 vermogen allebei voor de helft aangegeven, dan waren ze 390 euro goedkoper uit.
Dit voorbeeld maakt duidelijk dat een schade-uitkering op twee manieren onredelijk uitwerkt. Daarbij is de systematiek van één peildatum (zie ook 'Hoe moet ik omgaan met het 1-peildatumsysteem van box 3?' uit deze themareeks) een belangrijke boosdoener. De regels van box 3 zorgen voor onredelijke gevolgen, want:
Het is de hoogste tijd dat box 3 wordt aangepast om deze onredelijkheid en ongelijkheid op te heffen. De staatssecretaris maakte vorig jaar nog duidelijk dat hij hier niets voor voelt. Box 3 moet eenvoudig zijn en hij wil geen complexe regels toevoegen voor dit soort situaties. Zolang de regels niet veranderen, mag u alleen maar hopen dat u geen schadegeval meemaakt. Nodig dus de Lodewijk uit het voorbeeld wel uit voor de Nieuwjaarsborrel bij u thuis, maar niet voor de borrel ter afsluiting van de zomertijd.
Lijdt u onverhoopt wél schade? Besteedt u dan de volledige schade-uitkering binnen hetzelfde kalenderjaar voor herstel en/of vervanging. Zo niet, dan neemt de belastingdienst via box 3 een hap uit uw schade-uitkering. De eindejaarstip - misschien een beetje vroeg, maar toch - is dan ook: zorg dat u geen schade lijdt die een verzekeringsuitkering teweegbrengt die u kort voor 1 januari ontvangt op uw bankrekening.
Tot zover deze donkere kant van box 3.
De komende weken publiceren wij wekelijks een artikel over Box 3. Blijf op de hoogte door u aan te melden voor de Grant Thornton Actueel.
Wilt u weten wat uw mogelijkheden zijn voor uw spaargeld? Neemt u dan contact op met Cor Overduin of één van onze belastingadviseurs.
In ons box 3 thema gaan wij in op vragen die je wellicht heeft met betrekking tot box 3.
En wil je nieuwe inzichten rondom vermogensbehoud en vermogensoverdracht?
