Sustainable Tax

De wisselwerking tussen duurzaamheid, MVO en ESG

Pierre Docx
Door:
Exploring the interplay between Sustainability, CSR, and ESG
Bedrijven worden voortdurend aangetrokken door de commerciële kansen die een duurzame bedrijfsvoering kan bieden. Consumenten ondersteunen merken met een goede reputatie, terwijl investeerders zich steeds meer bewust worden van de waarde die duurzaamheid op de lange termijn kan opleveren. Bedrijven houden zich daarom steeds meer bezig met duurzaamheidsprincipes om hun doelstellingen te bereiken die verder gaan dan alleen het verbeteren van hun reputatie.
Onderwerpen

Bedrijven erkennen in toenemende mate het belang van duurzaamheidsstrategieën om reputatieschade te voorkomen en voordelen op de lange termijn te realiseren, zoals het behouden van werknemers en het stimuleren van duurzame kapitaalgroei. In dat licht zijn ESG (Milieu, Maatschappij en Bestuur), MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen) en duurzaamheid termen die tegenwoordig door elkaar worden gebruikt en in het huidige zakelijke speelveld steeds belangrijker zijn geworden. In dit artikel bespreken we de wisselwerking tussen deze termen,wat de belangrijkste verschillen zijn, en verkennen we de implementatie van deze raamwerken. 

Wat is duurzaamheid?

De Brundtland-commissie van de Verenigde Naties leverde in 1987 een belangrijke bijdrage aan het concept van duurzaamheid, dat werd gedefinieerd als: 

‌“Voorzien in de behoeften van vandaag, zonder toekomstige generaties de mogelijkheden te ontnemen om in hun eigen behoeften te voorzien.” 

Een bedrijf dat duurzaamheid in zijn processen integreert, kan een positieve invloed hebben op het wereldwijde en lokale milieu en op de gemeenschap en maatschappij waarin het zich bevindt, terwijl de veerkracht van het bedrijf gewaarborgd blijft.

In het bedrijfsleven wordt duurzaamheid vaak beschouwd vanuit het oogpunt van de ‘triple bottom line’, waarin niet alleen de winstgevendheid prioriteit heeft, maar ook economische en sociale ontwikkeling en milieueffecten worden meegenomen. Dit wordt vaak verwoord met de ‘drie P’s’: 

  • People (mensen): het dienen van de belangen van werknemers, consumenten en gemeenschappen door een gezonde balans tussen werk en privé te stimuleren en gemeenschappen te ondersteunen.
  • Planet (planeet): het ondersteunen van de biodiversiteit en het behoud van natuurlijke hulpbronnen.
  • Profit (winst): het bedrijf met diverse strategieën op de korte en lange termijn winstgevend houden.

Naast de drie P’s is ook het hebben van een doel essentieel. Bedrijven horen zich niet alleen op winst te richten, maar ook een doel na te streven en zich in hun strategieën richten op een visie waarin ook aan maatschappelijke en ecologische behoeften wordt voldaan.

3p

ESG en MVO vallen allebei onder de brede paraplu van duurzaamheid. Het zijn kaders waarmee bedrijven hun inzet voor duurzame praktijken kunnen aantonen. 

Als ESG, MVO en duurzaamheid effectief worden geïmplementeerd, verbeteren de financiële prestaties, worden risico’s beperkt en worden relaties met belanghebbenden versterkt. Om volledig van deze voordelen te kunnen profiteren, is het raadzaam om te begrijpen welke unieke rol elk onderwerp binnen het duurzaamheidskader speelt.

Belangrijkste verschillen tussen ESG, MVO en duurzaamheid

1. ESG (ecologisch, sociaal en goed bestuur)

ESG biedt investeerders een meetbaar raamwerk voor het evalueren van de ethische, duurzame en risicobestendige praktijken van bedrijven, waarbij de focus ligt op waardegroei op de lange termijn. ESG is gericht op het vermogen van een bedrijf om zich aan milieu-uitdagingen, maatschappelijke verwachtingen en bestuurlijke normen aan te passen. ESG is erg op data-gebaseerd en wordt steeds meer als strategische noodzaak gezien. Door de focus op meetbare effecten gaat ESG verder dan traditionele filantropie.

2. MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen)

Bij MVO ligt de nadruk op vrijwillige inspanningen om een positief effect op de maatschappij te hebben en goodwill te kweken, vaak via initiatieven op gemeenschapsniveau en met het oog op korte termijnresultaten. Terwijl ESG een raamwerk voor investeerders biedt, is MVO gericht op vrijwillige initiatieven ten behoeve van de maatschappij, vaak onafhankelijk van financiële maatstaven. Binnen MVO worden de gevolgen voor het milieu vaak aangepakt met initiatieven zoals het verlagen van de CO2-voetafdruk, een betere omgang met afval en het ondersteunen van goede doelen.

3. Duurzaamheid

Duurzaamheid draait om het milieu op de lange termijn en de omgang met hulpbronnen om te zorgen dat er een ecologische balans ontstaat en het bedrijf toekomstige uitdagingen het hoofd kan bieden. Het fungeert als leidend principe voor ESG- en MVO-initiatieven die zijn gericht op het bereiken van een ecologische, maatschappelijke en economische balans op de lange termijn. 

Waar ESG meetbare gegevens biedt en MVO op specifieke initiatieven is gericht, kunnen bedrijven deze elementen onder de noemer duurzaamheid samenbrengen in een integrale strategie.

ESG, MVO, Duurzaamheid

Hoe past ESG binnen duurzaamheid?

ESG biedt meetbare raamwerken waarmee de duurzaamheidsvoortgang van een bedrijf kan worden bijgehouden en gerapporteerd, zodat de bedrijfsvoering transparanter wordt en beter verantwoording kan worden afgelegd. Investeerders hebben dankzij ESG gestandaardiseerde criteria voor het evalueren van de prestaties van een bedrijf binnen drie pijlers: Milieu, Maatschappij en Bestuur.

  • Milieu is gericht op een efficiënt gebruik van hulpbronnen en innovatie, terwijl de gevolgen voor het milieu met strategische besluitvorming worden beperkt.
  • Maatschappelijke verantwoordelijkheid behelst prioriteit voor eerlijke arbeidspraktijken en diversiteitsinitiatieven om inclusiviteit en het welzijn van de gemeenschap te waarborgen.
  • Goed bestuur omvat het vermogen van een bedrijf om ethische en transparante besluitvormingsprocessen te integreren en aan wet- en regelgeving te voldoen.

Hieronder zie je een gestileerd overzicht van belangrijke ESG-criteria die door institutionele investeerders worden gebruikt om duurzaamheidsinspanningen te beoordelen:

SDGs

ESG-gegevens worden vaak als ‘niet-financieel’ aangemerkt en ingevuld. Investeerders kunnen van deze informatie afleiden wat de gevolgen voor de lange termijnwaarde van een bedrijf zijn. 

Sinds de Verenigde Naties in 2015 doelen voor duurzame ontwikkeling (Sustainable Development Goals, SDG’s) opstelden, hebben bedrijven hun bezorgdheid geuit over de kosten van de implementatie van duurzame initiatieven en de uitdagingen bij het meten van de ESG-prestaties, met name omdat deze gerelateerd zijn aan de winstgevendheid op de lange termijn, wat moeilijk te meten is.

Welke raamwerken kan ik gebruiken?

Een bedrijf kan de keuze voor een raamwerk laten afhangen van zijn sector of omvang, en van de ESG-factoren die voor het bedrijf het relevantst zijn. Bedrijven kunnen vrijwillig en aan de hand van verschillende raamwerken rapporteren over hun ESG-prestaties. Op deze manier kunnen bedrijven meer investeringen aantrekken, investeerders zijn immers steeds meer op zoek naar bedrijven die zich zichtbaar inzetten voor duurzame praktijken en stabiliteit op de lange termijn. Een paar voorbeelden van vrijwillige raamwerken: 

  1. Global Reporting Initiative (GRI): Het GRI biedt een gedetailleerde taxonomie om ESG-factoren te classificeren en hierover te rapporteren. Bedrijven kunnen hun impact transparant en op een vergelijkbare manier mee openbaar maken om aan de verwachtingen van toezichthouders en belanghebbenden te voldoen. 
  2. Sustainability Accounting Standards Board (SASB): De SASB biedt bedrijven de mogelijkheid om financiële informatie die gerelateerd is aan ESG-informatie openbaar te maken.
  3. International Sustainability Standards Board (ISSB): De ISSB biedt bedrijven een raamwerk voor het openbaar maken van ESG-factoren die financieel van aard zijn, en dus relevant voor investeerders. Naast vrijwillige rapportages moeten bedrijven die onder de CSRD vallen, rapporteren over hun duurzaamheidsbeleid en -prestaties, met een focus op belangrijke ESG-aspecten. 

De Europese richtlijn voor duurzaamheidsrapportage (CSRD) is een EU-richtlijn die bedrijven verplicht om gedetailleerd te rapporteren over hun ESG-impact. De Europese standaarden voor duurzaamheidsrapportage (ESRS) bieden een kader waarmee bedrijven over duurzaamheid kunnen rapporteren op een manier die aan de CSRD-kaders voldoet.

Richtlijn duurzaamheidsrapportering door ondernemingen (CSRD)

Bedrijven rapporteren al jaren over duurzaamheid, maar recent is in regelgeving vastgelegd dat deze informatie in de financiële jaarverslagen moet wordt opgenomen. Hierdoor zijn ESG-rapportages een centraal onderdeel van de zakelijke verslaggeving geworden.

Sinds de introductie van de richtlijn niet-financiële rapportage (NFRD) moeten bedrijven met meer dan vijfhonderd werknemers rapporteren over ESG-zaken. Deze richtlijn is nu echter vervangen door de CSRD, en de reikwijdte van de eisen is uitgebreid naar bedrijven die aan twee van de volgende criteria voldoen: 

  • Meer dan 250 werknemers (gemiddeld over een jaar)
  • Een netto-omzet hoger dan € 50 miljoen
  • Een balanstotaal van minimaal € 25 miljoen

Om aan de eisen van de CSRD te voldoen, moeten bedrijven naast hun financiële plannen ook duurzaamheidsstrategieën ontwikkelen. Vanaf 2025 zijn duurzaamheidsrapportages verplicht, en hoe eerder je bedrijf hier werk van maakt, hoe soepeler de rapportages zullen verlopen.

Dit proces gaat gepaard met een interne transformatie, waarbij personeel de taak krijgt om de duurzaamheidsinspanningen met de financiële teams af te stemmen om het uiteindelijke rapport op te stellen, dat zowel financiële als niet-financiële informatie zal bevatten.

In de ESRS staan de eisen die volgens de CSRD aan rapporten worden gesteld. Deze standaarden moeten de nauwkeurigheid, transparantie en consistentie van ESG-rapportages verbeteren, en ze worden vanaf 1 januari 2024 stapsgewijs ingevoerd:

Waar duurzaamheid en kansen samenkomen:

Het integreren van duurzaamheid in de belangrijkste bedrijfsprocessen wordt steeds meer gezien als essentieel voor groei op de lange termijn, innovatie en het waarborgen van de veerkracht in een veranderende markt. Over de hele wereld zetten bedrijven stappen naar een toekomst waarin er een balans bestaat tussen financiële prestaties en waardegroei op de lange termijn, omdat verantwoorde bedrijfsvoering een integraal onderdeel van de kernactiviteiten is. 

Met het invoeren van duurzame bedrijfsstrategieën scharen bedrijven zich rond een gezamenlijk doel: het opbouwen van duurzame bedrijven die ook de winstgevendheid op de lange termijn stimuleren.

Wil je meer informatie?

Neem dan contact op met een van onze specialisten. Zij helpen je graag verder.

Neem contact op