Met het begin van de lente is ook de onrust in delen van de bancaire sector begonnen. Hoewel deze onrust aan het begin van het jaar niet direct als een punt van zorg werd aangemerkt, is het een rechtstreeks gevolg van de hoge inflatie. De noodzakelijke monetaire reactie hierop heeft het onzekere ondernemingsklimaat gevoed.
De manier waarop bedrijven op deze uitdagingen reageren is van doorslaggevend belang om te voorkomen dat hun aanhoudend optimisme niet misplaatst is. Door echt goede producten of diensten te leveren en door innovatief te zijn ten opzichte van deze uitdagingen op korte termijn, kunnen bedrijven hun waarde beschermen. En, misschien nog belangrijker, alleen op die manier zullen zij groeien zodra de economische tegenwind afneemt.
Bart Jonker, Lid raad van bestuur, Grant Thornton Nederland
"Wanneer ondernemers te maken krijgen met een scala aan uitdagingen, moeten ze moeilijke beslissingen nemen. In deze omstandigheden is het essentieel dat ze de juiste expertise rond de tafel hebben om de verschillende scenario's te analyseren. De raad van bestuur en het senior management moeten volledig ingeschakeld worden. Maar ze zullen ook hun eigen denkwijzen moeten uitdagen.
Misschien moet u expertise van buiten halen: van verschillende organisaties, van leveranciers, van klanten, van regelgevers, van disruptors – om uw strategie te challengen. U kunt nu niet vertrouwen op business as usual. Ondernemers moeten zich voortdurend afvragen hoe zij kunnen innoveren, van wie ze kunnen leren, wat ze beter kunnen doen."
Hoewel de wereldeconomie de recente uitdagingen heeft doorstaan, blijven bedrijven en consumenten last houden van de kosten van levensonderhoud, hogere energierekeningen en stijgende rentetarieven. In de VS is de algemene inflatie weliswaar enigszins afgenomen, maar de hardnekkig hoge kerninflatie blijft een uitdaging voor de consument en trekt een wissel op de groei van het bedrijfsleven. Regeringen in de hele wereld proberen de inflatie onder controle te krijgen, waarbij de ministers van Financiën maatregelen treffen om de consument te beschermen.
Wereldwijd ziet meer dan de helft van de bedrijven in het middensegment (51%) de inflatie als een echte zorg. Vooral bedrijven in de ASEAN-landen zijn bezorgd: 60% noemt het een risico, en in Latijns-Amerika zegt drie op de vier (77%) dat de inflatie een bedreiging vormt voor hun toekomst.
Door de aanhoudende inflatiedruk en de voortdurende economische onzekerheid zullen consumenten waarschijnlijk steeds prijsbewuster worden naarmate het jaar vordert. Hoewel veel bedrijven hebben geprobeerd een deel van de stijgende kosten op te vangen, is deze aanpak niet duurzaam. Iets meer dan de helft (51%) van de bedrijven in het middensegment verwacht de verkoopprijzen het komende jaar te verhogen. Dit zal duidelijk directe gevolgen hebben voor de consument. Maar het is iets minder dan de 53% in de eerste helft van 2022, waaruit blijkt dat bedrijven hard werken om de consument aan zich te binden en hun klanten te beschermen tegen de ergste prijsstijgingen.
Marcel Welsink, CEO, Grant Thornton Nederland
"Wat u ook besluit over uw prijsstrategie, u moet rekening houden met de impact op uw merk.
Bedrijven weten dat het voor iedereen een moeilijke tijd is en terwijl zij het moeilijk hebben, zullen hun klanten dat ook hebben. Er is een echte drang om verantwoordelijk te zijn; niet om agressieve groei na te streven, maar om goede bedrijfsburgers te zijn en langdurige relaties met hun klanten op te bouwen."
Ondanks de stijgende kosten verwacht 55% van de bedrijven voor volgend jaar een stijging van de winstgevendheid. Bedrijven moeten streven naar operationele efficiëntie, nieuwe markten identificeren en zorgvuldig plannen hoe ze dit kunnen bereiken zonder bestaande klanten van zich te vervreemden. Wereldwijd zegt 37% van de bedrijven een prijsstrategie te hanteren om de marge te verbeteren. 49% geeft aan de marge te beschermen door de prijzen in lijn met de kosten te verhogen.
De schade van cybercriminaliteit zal dit jaar naar verwachting 8 biljoen dollar bedragen. Tegen 2025 zullen online fraude en oplichting bedrijven 10,5 biljoen dollar kosten, omdat hackers met de dag geavanceerder worden. Het is dan ook geen wonder dat 47% van de ondernemers in het middensegment cyberveiligheid noemt als een uitdaging voor hun bedrijf in 2023.
Migiel de Wit-Beets, Partner Cyber risk services, Grant Thornton Nederland
“Sinds de pandemie zien we een grote toename in het aantal digitale fraude incidenten. Ook zien we een verplaatsing optreden. Bedrijven in het klein- en middensegment zijn een lucratieve doelgroep geworden omdat een basisniveau aan (cyber)veiligheid en weerbaarheid vaak ontbreekt. Cyberrisico zou een vuurrood aandachtspunt moeten zijn op de risicoanalyse van elke organisatie, maar zeker van deze groep.
Ondernemers moeten aan de gang met hun cyberweerbaarheid om de voortdurend veranderende dreiging van criminele hackers en online fraude het hoofd te bieden. Zij moeten leren adequaat te reageren op dreigingen. Als organisaties onvoldoende aandacht aan dit onderwerp besteden of het als een “IT-ding” blijven beschouwen, neemt de kans dat het een keer fout gaat flink toe. Het moet een aandachtspunt van het management zijn, hoe groot of klein de organisatie ook is. Met een goede basis en de juiste inzichten kan 80% van alle cyberaanvallen worden voorkomen.”
De economische onzekerheid is een voortdurende zorg voor de MKB-sector: het IMF meldt dat de verhoogde onzekerheid de groei afremt. De Wereldbank verwacht dat de wereldwijde groei in 2023 zal vertragen tot het op twee na zwakste tempo in bijna drie decennia. Maar er wordt ook verwacht dat veel grote markten een recessie zullen weten te ontlopen, waarbij het World Economic Forum suggereert dat de economische tegenwind tijdelijk zal zijn.
Als gevolg van de hoge inflatie en de respons van het monetaire apparaat ontstond in het voorjaar van dit jaar een nieuwe bedreiging voor de wereldeconomie: onrust in de banksector. Vóór deze gebeurtenissen beschouwde slechts 12% van de ondernemers de rentetarieven of de mogelijkheid tot financiering als een significante uitdaging. De onrust bij Silicon Valley Bank, First Republic en Credit Suisse laat ons zien hoe snel schokgolven door de markt kunnen gaan. Te midden van de economische onzekerheid en de reddingsoperaties in de banksector, wordt 2023 een nerveus jaar voor ondernemers. Bedrijven die vooruitplannen en zich voorbereiden, zullen het best in staat zijn om de veranderingen in goede banen te leiden.
Marcel Welsink, CEO, Grant Thornton Nederland
"Door de klappen in de banksector stellen ondernemers zich nu vragen die sinds 2008 waarschijnlijk niet meer aan de orde zijn geweest. Ze kijken naar hun bankrelaties en proberen te begrijpen wat hun risico is."
"Ze denken ook na over hoe ze kunnen diversifiëren zodat ze niet zo afhankelijk zijn van één instelling. Maar bedrijven moeten ook nadenken over de "kunst van het mogelijke" en zich afvragen wat we anders kunnen doen? Wat is innovatief? Zij kunnen risicokapitaal of private equity overwegen. Bedrijven in het middensegment beginnen steeds meer te kijken naar creatievere oplossingen."
In een periode van economische onzekerheid, met uitdagingen voor de lange termijn en onrust op de korte termijn, zijn ondernemingen in het middensegment potentieel kwetsbaar. Met de juiste strategie en het juiste team kunnen zij zich goed aanpassen.
Verandering is de kern van ondernemen. Het kan enerzijds lastig zijn en pijnlijke keuzes meebrengen. Maar het biedt ook kansen en mogelijkheden. Aanpassen, doorzetten en keuzes maken. Anticiperen in plaats van reageren. Dát is de essentie van ondernemen.
Is uw onderneming eigenlijk wel voldoende in staat zich aan te passen aan de veranderende tijden? Is er sprake van een structureel probleem, of is er maar een tijdelijke dip? Hoe weet u uw voorsprong op de concurrentie te behouden, of nog beter: uit te breiden?
"Wanneer ondernemers te maken krijgen met een scala aan uitdagingen, moeten ze moeilijke beslissingen nemen. In deze omstandigheden is het essentieel dat ze de juiste expertise rond de tafel hebben om de verschillende scenario's te analyseren. De raad van bestuur en het senior management moeten volledig ingeschakeld worden. Maar ze zullen ook hun eigen denkwijzen moeten uitdagen.
Marcel Welsink, CEO, Grant Thornton Nederland
“Sinds de pandemie zien we een grote toename in het aantal digitale fraude incidenten. Ook zien we een verplaatsing optreden. Bedrijven in het klein- en middensegment zijn een lucratieve doelgroep geworden omdat een basisniveau aan (cyber)veiligheid en weerbaarheid vaak ontbreekt. Cyberrisico zou een vuurrood aandachtspunt moeten zijn op de risicoanalyse van elke organisatie, maar zeker van deze groep.