Grant Thornton ondersteunt VodafoneZiggo bij onderzoek.
VodafoneZiggo heeft de ambitie de milieu-impact van haar productaanbod te verkleinen. Een essentiële eerste stap is dan: weten hoe groot die impact is, en waar die precies zit. Heel precies. Daarvoor doet het telecombedrijf een beroep op de expertise van Grant Thornton. Duurzaamheidsmanager Wietse Kuiken van VodafoneZiggo en Lara Plandsoen van Grant Thornton vertellen over het onderzoek naar de herkomst en milieu-impact van vier belangrijke productsoorten.
VodafoneZiggo en Grant Thornton werken al vijf jaar samen op het onderwerp duurzaamheid. Lara Plandsoen vertelt: “Wij ondersteunen het duurzaamheidsteam van VodafoneZiggo om duurzaamheid onderdeel te maken van de strategie van het telecombedrijf.” VodafoneZiggo heeft als doel haar milieu-impact in 2025 te halveren. En netto CO2-neutraal te worden in 2050, ten opzichte van 2018. Als sociaal doel wil het bedrijf zo veel mogelijk mensen digitaal vaardig maken en daarmee de digitale kloof dichten.
“Wij ondersteunen het duurzaamheidsteam van VodafoneZiggo om duurzaamheid onderdeel te maken van de strategie van het telecombedrijf.” - Lara Plandsoen
Dit onderzoek naar de herkomst en de milieu-impact van de producten van VodafoneZiggo is onderdeel van de samenwerking en draagt bij aan het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen van het telecombedrijf. “Onze organisatie is intrinsiek gemotiveerd om precies te weten wat er in een product zit”, legt duurzaamheidsmanager Wietse Kuiken uit. “We willen weten wat de gevolgen zijn voor het milieu. En welke risico’s eraan kleven, op het gebied van biodiversiteit en mensenrechten. Dit project is de eerste stap richting het verbeteren van onze producten en het reduceren van de impact op het milieu.”
Wietse Kuiken ziet daarnaast dat grootzakelijke klanten van het bedrijf steeds explicieter vragen naar de herkomst van de materialen die voor een product worden ingezet. “Lange tijd draaide het in de telecomsector om twee dingen: een goede verbinding tegen een scherpe prijs. Gelukkig komt daar nu een derde bij: duurzaamheid.”
Grant Thornton en VodafoneZiggo selecteerden voor hun onderzoek vier belangrijke producten voor de zakelijke markt, producten die vaak worden afgenomen en gebruikt. Dit werden een simkaart, twee soorten modems en een glasvezelkabel. Voor die producten is een levenscyclusanalyse (LCA) uitgevoerd, met alle stappen die daarbij horen. “De eerste is inzichtelijk krijgen hoe die keten er precies uitziet”, legt Lara Plandsoen van Grant Thornton uit. Dat is een grote uitdaging, want VodafoneZiggo heeft duizenden leveranciers van materialen, componenten en producten. “Dat was meteen het eerste dat me opviel”, weet Wietse Kuiken nog. “Eén afzonderlijk product kan zeer complex zijn, en soms wel uit meer dan honderd componenten en onderdelen bestaan.”
“Het team van Grant Thornton had de regie bij de uitvoering van de LCA’s, maar wel met het doel dat het team van VodafoneZiggo dit soort trajecten op termijn ook zelfstandig kan uitvoeren.” - Lara Plandsoen
Samen met hun teams achterhaalden Kuiken en Plandsoen de herkomst van de verschillende materialen en de afzonderlijke onderdelen van de vier productsoorten. Dat is een exercitie op mondiale schaal. “Soms moet je aannames doen”, vertelt Kuiken. “Dan is het prettig dat je werkt met een gespecialiseerde partij die de weg weet in alle databases en ervaring heeft met het maken van LCA’s.”
Via de meetmethode van het GHG-protocol kan vervolgens de CO2-impact van een bepaald materiaal worden berekend. Plandsoen: “Het team van Grant Thornton had de regie bij de uitvoering van de LCA’s, maar wel met het doel dat het team van VodafoneZiggo dit soort trajecten op termijn ook zelfstandig kan uitvoeren. Skills building is nadrukkelijk onderdeel van de samenwerking met veel van onze opdrachtgevers: zo zorg je voor een blijvende en steeds grotere impact.”
Wanneer de herkomst van een materiaalsoort te onduidelijk bleef, werd contact gezocht met leveranciers. Hierin trokken Grant Thornton en VodafoneZiggo samen op. Het benaderen van de ketenpartners luistert nauw en is niet eenvoudig, weten de twee uit ervaring. Plandsoen begrijpt het wel: “Sommige leveranciers weten niet precies waar de gebruikte materialen vandaan komen. Ze willen dat misschien ook niet weten. En al helemaal niet onder welke arbeidsomstandigheden de materialen gewonnen zijn.”
Plandsoen schat in dat het nog minstens een decennium duurt totdat volledige ketentransparantie in het bedrijfsleven mainstream is. “Een shift in mindset is nodig. Voor veel organisaties voelt het nu nog oncomfortabel om informatie over herkomst van materialen te delen. Vanuit competitief oogpunt is dat in sommige gevallen te begrijpen. Terwijl VodafoneZiggo het met de beste intenties wil weten: samen op weg naar een betere waardeketen.”
Gaandeweg merkten de twee dat de toon die de muziek maakt cruciaal is. “Als je leveranciers overtuigt van de meerwaarde, als je goed contact hebt en het vertrouwen hebt gewonnen, krijg je meer voor elkaar”, heeft Lara Plandsoen ervaren. Kuiken vult aan: “Ook wet- en regelgeving helpt om de noodzaak van transparante informatievoorziening duidelijk te maken.” Hij doelt hiermee onder andere op de verslaggevingsrichtlijn CSRD, die organisaties verplicht transparant te rapporteren over hun milieu-impact. En de CSDDD, waarmee bedrijven geacht worden sociale en milieurisico’s en negatieve impact in hun keten inzichtelijk te maken en hierop te acteren.
Nadat de meeste informatie inzichtelijk was, onderzochten VodafoneZiggo en Grant Thornton in welke fase van de levenscyclus van een product de milieu-impact het grootst is. Voor het modem bleek dat vooral door het gebruik ervan, omdat het product 24 uur per dag en zeven dagen per week stroom nodig heeft. Bijna 80% van de impact zit in de gebruiksfase.
Voor de glasvezelkabels geldt dat het aanleggen ervan voor meeste impact op het milieu zorgt. “Logisch”, vindt de duurzaamheidsmanager. “Er moet worden gegraven om de kabels in de grond te leggen. Dat kost energie. Als je dat weet, kun je ermee aan de slag. Dan ga je met partijen praten die kabels aanleggen. En ze de vraag stellen: ‘hoe gaan jullie er de komende jaren voor zorgen dat het aanleggen van kabels duurzamer gebeurt?’” Hij benadrukt meteen: “Dat is niet alleen een opdracht voor de aannemers; wij zien dit als een gezamenlijke verantwoordelijkheid. We nodigen ze bij ons op kantoor uit en gaan in gesprek over hoe we dat samen het beste kunnen aanpakken. Dat zijn toch geweldige uitkomsten van dit onderzoek.”
“Designprincipes uit de circulaire economie zijn nu onderdeel geworden van ons circulaire bedrijfsbeleid. Dat komt mede door dit project en onze samenwerking met Grant Thornton.” - Wietse Kuiken
Daarnaast verwachten de twee dat de uitkomsten bijdragen aan het verder verbeteren van de volgende generatie productontwerpen van het telecombedrijf. “Circulair en met een minimale impact op het milieu”, toont Wietse Kuiken zich ambitieus. “Kunnen we hergebruikt plastic inzetten? En kunnen we schroeven en andere verbindingen standaardiseren, zodat producten eenvoudig te demonteren zijn voor hergebruik?” Als mijlpaal meldt Kuiken: “Designprincipes uit de circulaire economie zijn nu onderdeel geworden van ons circulaire bedrijfsbeleid. Dat komt mede door dit project en onze samenwerking met Grant Thornton.”
Grant Thornton heeft voor dit project vooral samengewerkt met het duurzaamheidsteam van VodafoneZiggo. “Dit was de oefenronde”, vindt Plandsoen. “Uiteindelijk moeten de uitkomsten door de gehele organisatie worden gebruikt en ingezet. Van de afdeling inkoop tot aan de commerciële medewerkers. Het moet business as usual worden.”
Loopt VodafoneZiggo voorop met de zoektocht naar de herkomst en de milieu-impact van producten? Plandsoen ziet dat veel bedrijven er inmiddels mee aan de slag zijn en tegen vergelijkbare uitdagingen aanlopen. VodafoneZiggo is wel een van de ‘first movers’. “Het is ons er niet per se om te doen om de allereerste te zijn”, benadrukt Kuiken. “Uiteindelijk willen we als complete telecomsector vooruit. Sterker, de sector moet samenwerken om de hele keten te verduurzamen.”
De samenwerking tussen VodafoneZiggo en Grant Thornton gaat door, na de eerste conclusies uit de LCA’s. Samen blijven ze productinformatie verzamelen om zowel de sociale- als de milieu-impact steeds verder in kaart te brengen, zodat VodafoneZiggo actie kan ondernemen om negatieve impacts te verminderen en te voorkomen. Ook de implementatie van de CSRD en de CSDDD vraagt aandacht. Kuiken: “We zijn altijd zo transparant mogelijk geweest over onze duurzaamheidsprestaties en dillema’s. Met de komst van deze nieuwe wetgeving kunnen we weer stappen maken. Dat doen we ook samen met Grant Thornton.”