Duurzaamheid

Omnibus voorstel van de Europese Commissie

Omnibus proposal
Op deze pagina vind je het laatste nieuws over het Omnibus wetsvoorstel dat de Europese Commissie heeft gepubliceerd, een overzicht van de belangrijkste voorgestelde wijzigingen voor de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) en EU-Taxonomie en geven we je aanbevelingen ten aanzien van jouw duurzaamheidsstrategie en -rapportage in deze onzekere tijd.
Onderwerpen

Wetsvoorstel: Omnibus vereenvoudigingspakket 

Op 26 februari heeft de Europese Commissie (EC) een wetsvoorstel gepubliceerd om deze duurzaamheidsregels fors aan te passen: het Omnibus vereenvoudigingspakket. Het betreft momenteel een wetsvoorstel dat nog door de Europese Raad en het Europees Parlement moet worden aangenomen. De verwachting is dat dit in een versnelde procedure gaat gebeuren.  

De belangrijkste elementen van het huidige wetsvoorstel zijn: 

  1. Scopewijziging CSRD en EU-Taxonomie naar bedrijven met 1000 fte (was 250 fte) en 50 miljoen omzet of 25 miljoen activa. Dit leidt binnen Europa mogelijk tot een reductie van circa 80% van het aantal bedrijven die een verplichting heeft zich aan deze richtlijnen te houden.
  2. Geen verplichte rapportage, maar een vrijwillige rapportage voor kleinere bedrijven. Hiervoor wordt nog een rapportagestandaard uitgewerkt. De Voluntary Standards for SME’s (VSME) kunnen hiervoor gebruikt worden.  
  3. Voor bedrijven die niet in wave 1 zaten (grote beursgenoteerde/NFRD-bedrijven), is een uitstel van de CSRD-rapportageplicht voorgesteld met twee jaar. Wave 2 moet momenteel in 2026 rapporteren en wave 3 in 2027.
  4. De ontwikkeling van limited assurance naar reasonable assurance over tijd is geen onderdeel meer van het voorstel. Daarentegen is er wel een voorstel gedaan voor “targeted limited assurance” (een nieuwe vorm van limited assurance).
  5. Wijziging van de scope van de EU-Taxonomie om deze in overeenstemming te brengen met de CSDDD (1000 of meer werknemers en € 450 miljoen of meer omzet).
  6. Voor CSDDD krijgen grote bedrijven een extra jaar om zich op de vereisten voor te bereiden (tot juli 2028).  
  7. Vereenvoudiging van de vereisten binnen de CSDDD door systematische due diligence-vereisten toe te spitsen op directe zakenpartners.

De EC heeft een ‘fast track’-behandeling gevraagd van het voorstel om de CSRD-rapportageverplichting met 2 jaar uit te stellen en de CSDDD-omzettingstermijn en rapportageverplichting met 1 jaar uit te stellen. Het is nog onduidelijk hoe snel dit voorstel door de Europese Raad en het Parlement kan worden aangenomen.  

Ben je benieuwd naar de veranderingen?

Bekijk de voorgestelde wijzigingen

Uitstel, afstel of minder complexiteit? 

Wie de communicatie goed bestudeert, ontdekt dat de aanpassingen in het wetsvoorstel bedoeld zijn als een significante, administratieve verlichting voor bedrijven. Het moet voor bedrijven minder complex en tijdrovend worden om aan de duurzaamheidswetgevingen te kunnen voldoen. Hiermee ontstaat ruimte om als bedrijf zelfstandiger en strategischer na te denken over de duurzaamheidsambities en hierover te rapporteren. De focus komt meer te liggen op purpose dan op de complexe, verplichte rapportage.

Organisaties kunnen de extra tijd goed gebruiken om door te blijven werken aan het verder opstellen of updaten van hun duurzaamheidsstrategie en de ambities die ten grondslag liggen aan de rapportages. Uit ervaring weten we inmiddels dat het goed inrichten van processen en systemen voor dataverzameling op duurzaamheidsindicatoren en het borgen van de kwaliteit van duurzaamheidsinformatie meerdere rapportagejaren kost.

Het is daarom handig om de accountant bij de voorbereidende stappen te betrekken. Denk aan het bespreken van de dubbele materialiteitsanalyse (DMA). De betrouwbaarheid van de verslaggeving neemt toe als de cijfers gecontroleerd zijn. Uiteindelijk is het doel om  relevante stakeholders te informeren, zodat zij met vertrouwen besluiten kunnen nemen, wat uiteindelijk ook bijdraagt aan de waardecreatie van de onderneming.

Voor bedrijven die dus nog niet zo ver waren is er een nieuwe kans ontstaan om extra aandacht te besteden aan het verder brengen van hun plannen vanuit purpose op het gebied van duurzaamheid in een mogelijk minder complex rapportagelandschap.

Wat nu? Wat is zeker in deze onzekere tijd 

In de afgelopen periode waarin organisaties aan de slag zijn gegaan met de implementatie van de duurzaamheidsrichtlijnen hebben we een aantal belangrijke lessen geleerd. Deze lessen moeten we blijven benutten om duurzaamheid en transparantie op de agenda te houden.  

Onze aanbevelingen aan bedrijven 

  1. Focus op de dubbele materialiteitsanalyse (DMA). Veel bedrijven hebben inmiddels een DMA uitgevoerd. Deze analyse blijft ook een onderdeel van het Omnibus voorstel. En dat is logisch. Goede duurzaamheidsinformatie voor strategische planning, rapporteren en sturen focust op de belangrijkste duurzaamheid gerelateerde risico’s en kansen die van buitenaf op de organisatie afkomen en op de duurzaamheidsthema’s waarmee de organisatie de grootste impact heeft op mens en milieu. Het dubbele materialiteitsprincipe helpt om deze focus aan te blijven brengen en draagt bij aan veerkracht.  
  2. Werk aan het in kaart brengen van de waardeketen. Dit wordt, ook in het nieuwe wetsvoorstel, nog steeds van bedrijven verwacht. Blijf in gesprek met stakeholders en ketenpartners. Dit levert altijd nuttige en relevante informatie op die bijdraagt aan beter risicomanagement en zicht op nieuwe strategische kansen. Onder CSDDD worden bedrijven nog steeds geacht hun keten te monitoren, dit geldt ook voor indirecte zakenpartners, indien er informatie is die wijst op mogelijke misstanden.
  3. Houd zicht op eigen ambities, doelen en acties. Hoe concreter bedrijven duurzaamheidsbeleid en meetbare doelstellingen hebben inricht, hoe beter zij weten wat hen nog te doen staat. Tijd en middelen kunnen dan effectief worden ingezet, zeker als verplichte rapportage minder aandacht krijgt.  
  4. Meten is weten. Blijf relevante ESG-data verzamelen en monitoren. Zonder stuurinformatie gaan ook duurzaamheidsinitiatieven alle kanten op. Data over belangrijke onderwerpen als energieverbruik, diversiteit en medewerkersbetrokkenheid of kenmerken van grondstoffen blijven belangrijk om in beeld te hebben. Waar zitten afhankelijkheden? Zonder data kan niet worden gestuurd.    
  5. Verslaglegging helpt intern en extern. Het is een stok achter de deur om voortgang inzichtelijk te maken en stakeholders over relevante bedrijfsinformatie te informeren. Net zoals communicatie over financiële resultaten. Ga dus door met voorbereiding op verslaglegging. Nu de eerste CSRD verslagen zijn gepubliceerd is de verwachting dat velen de CSRD blijven zien als de gouden standaard.  
  6. Blijf in gesprek met de accountant en benut extra tijd. Voor de entiteiten in scope is het verplicht om het duurzaamheidsverslag te laten controleren. Echter is in het voorstel rekening gehouden met de mate van diepgang van de controle. Zodat het voor de ondernemer, de adviseur en de accountant helder is wat de diepgang van de controle is. Het is verstandig om tijdig af te stemmen met de accountant over de rapportage aanpak ongeacht eventueel uitstel. Dit om er zeker van te zijn dat aanpassingen in het CSRD-traject op tijd doorgevoerd kunnen worden. In de voorbereiding kunnen dit de dubbele materialiteitsanalyse of andere specifieke datapunten zijn.

Verschillende groepen, kansen en overwegingen

We zien dat verschillende groepen bedrijven, afhankelijk van hun omvang en hoe ver zij al met de voorbereidingen zijn, verschillende overwegingen hebben over wat nu de beste aanpak is of welke vervolgstappen logisch zijn. In dit overzicht hebben we de scenario’s en overwegingen per groep op een rij gezet en geven we aanbevelingen over de kansen en het verder werken aan de duurzaamheidsstrategie en -rapportage. Ook de ontwikkelingen en kansen die wij zien op het gebied van assurance bij duurzaamheidsinformatie en verslaglegging zetten we voor je op een rij.

Bekijk onze aanbevelingen voor jouw onderneming

Positieve maatschappelijke impact

De experts van Impact House by Grant Thornton Netherlands ondersteunen al meer dan 20 jaar organisaties op het gebied van duurzaamheid en impact. Dat doen we omdat we geloven dat het belangrijk is dat organisaties weten waar belangrijke duurzaamheidsrisico’s en kansen liggen en omdat we organisaties graag helpen hun positieve maatschappelijke impact te vergroten. We hebben al heel wat standaarden voor duurzaamheidsverslaglegging en raamwerken voor sturing op brede waarde voorbij zien komen.

Onze accountants controleren niet alleen duurzaamheidsverslagen, maar zijn ook betrokken bij het controleren van specifieke KPI’s op het gebied van duurzaamheid (zoals CO2-uitstoot). Vanuit de keten kan er ook gevraagd worden om bij specifieke datapunten zekerheid te verschaffen. Voor dit soort opdrachten zijn er in Nederland controle-standaarden beschikbaar. Onze accountants helpen je graag op weg. Het is een goed begin van de reis naar het volledige duurzaamheidsrapport. 

Wetgeving is geen doel maar een middel 

Wat belangrijk is om te onthouden is dat deze duurzaamheidsrichtlijnen vooral bedoeld zijn als middel en niet als doel. De CSRD, CSDDD en EU Taxonomie hebben al geholpen om een gemeenschappelijke standaard en nieuwe norm voor transparantie te ontwikkelen en bieden goede tools die organisaties kunnen helpen zicht te houden op eigen (keten)risico’s en kansen. Die tools blijven relevant en nuttig.  

In het Omnibus wetsvoorstel staat dat Europa zich blijft committeren aan de ambitieuze doelen uit de Green Deal waardoor organisaties zich moeten blijven voorbereiden op een transitie naar een duurzame economie. Ook weten we dat de toenemende klimaatrisico’s voor bedrijven met een wijziging in wetgeving niet verdwijnen. 

Ontwikkelen duurzaamheidsstrategie

De afgelopen periode hebben veel organisaties samen met ons belangrijke stappen gezet voor de implementatie van CSRD, CSDDD en EU Taxonomie. Richtlijnen die bedoeld zijn om duurzaamheidsinspanningen transparanter te maken en om bedrijven in beweging te krijgen bij de ontwikkeling van een eigen duurzaamheidsstrategie.  

Compliance is niet de enige reden om te werken aan toekomstbestendig ondernemen en een duurzame koers. Een grote groep Nederlandse bedrijven heeft eerder een oproep gedaan om de duurzame wetgeving in stand te houden, omdat zij ervaren dat deze richtlijnen bijdragen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen en hun organisaties juist helpt om klaar te zijn voor de toekomst. Dat is ook onze overtuiging.  

Heb je inhoudelijke vragen over deze wijzigingen en wat voor jouw organisatie nu de beste vervolgstappen zijn?

Neem contact met ons op. Onze specialisten helpen je graag verder.

Neem contact op