Impact House

De verborgen risico's in je product: hoe bereid je je voor op de EU-verordening inzake dwangarbeid?

Door:
Sufiya Ezran
How to Prepare for the EU Forced Labour Regulation
Dwangarbeid is wereldwijd een groot probleem en treft naar schatting 27,6 miljoen mensen in 2021, waaronder 3,3 miljoen kinderen. Gemarginaliseerde groepen, zoals vrouwen, minderheden en migranten, lopen vaak een hoger risico. Maar liefst 86% van de dwangarbeid vindt plaats in de particuliere sector, in sectoren variërend van dienstverlening, productie en landbouw tot de bouw. Dit betekent dat een groot deel van de producten die we gebruiken en consumeren direct verbonden is met dwangarbeid.
Onderwerpen

Wat wordt beschouwd als dwangarbeid?

Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) wordt dwangarbeid gedefinieerd als “alle arbeid of diensten die van een persoon worden afgedwongen onder dreiging van straf en waarvoor de persoon zich niet vrijwillig heeft aangeboden”. Het kan gaan om dwang door bedreiging, geweld, schuldslavernij, het achterhouden van identiteitsdocumenten of andere vormen van uitbuiting. 

Met andere woorden: 

"Dwangarbeid is elk werk of elke dienst die een persoon gedwongen wordt te verrichten tegen zijn wil, meestal onder bedreiging van straf of schade"

Nu de bezorgdheid over dwangarbeid blijft toenemen, staan bedrijven onder steeds meer druk van regelgevers, investeerders en het publiek om deze praktijken in hun toeleveringsketens aan te pakken. Een voorbeeld hiervan is de EU-verordening inzake dwangarbeid ofwel de EU Forced Labour Regulation (EUFLR). 

Wat is de EUFLR?

De EU-verordening inzake dwangarbeid (hierna ‘EUFLR’ genoemd), die in december 2024 is aangenomen, heeft tot doel de invoer, verkoop en uitvoer van producten die met dwangarbeid zijn gemaakt, te verbieden. De EUFLR vereist en stimuleert de preventie van dwangarbeid (waaronder kinderarbeid) in alle stadia van de levenscyclus van een product, waaronder (maar niet beperkt tot):

  • Productie, fabricage, oogst of verwerking
  • Goederen die zowel binnen als buiten de EU geproduceerd worden
  • Online verkoop of verkoop op afstand (met moderne verkoopkanalen)

De EUFLR:

  • Verbiedt dat producten waarvan wordt vermoed dat ze zijn gemaakt met dwangarbeid op de EU-markt binnenkomen of circuleren
  • Geeft nationale autoriteiten de bevoegdheid om onderzoek te doen en handhavingsacties te ondernemen, zoals het verbieden en uit de handel nemen van producten,
  • Sluit expliciet vervoersdiensten uit, zodat de focus blijft liggen op producten en hun onderdelen

Het verband tussen EUFLR, de CSDDD en andere regelgeving

De EUFLR bouwt voort op de inspanningen van de EU om de transparantie van de toeleveringsketen te verbeteren, verantwoordelijk ondernemen te bevorderen en mensenrechten te beschermen. Eén van deze initiatieven is de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), die bedrijven verplicht robuuste due diligence-maatregelen toe te passen om mensenrechten te beschermen, evenals de EU Deforestation Regulation (EUDR), die tot doel heeft te voorkomen dat producten die te maken hebben met ontbossing en aantasting van bossen op de EU-markt worden gebracht.

In tegenstelling tot meer gerichte wetgeving, zoals de EUDR, kiest de EUFLR voor een globale en verreikende aanpak door alle producten die verband houden met dwangarbeid—ongeacht de sector of geografische oorsprong—te verbannen van de EU-markt.

Hoewel de EUFLR zelf geen volledig nieuwe due diligence-verplichtingen creëert, benadrukt het de belangrijke behoefte aan robuuste, bestaande kaders en processen rond due diligence op het gebied van mensenrechten om naleving te garanderen.

Met andere woorden: 

"Als je goede due diligence-praktijken voor de waardeketen toepast die voldoen aan de OESO-vereisten, vormt dat een sterke basis voor naleving van de EUFLR en is dat een goede eerste stap in de voorbereiding op de EUFLR" 

Welke bedrijven vallen onder de EUFLR en wanneer?

De EUFLR is van toepassing op alle bedrijven (ook wel "marktdeelnemers" genoemd), ongeacht hun:

  • Omvang – van grote multinationals tot micro-, kleine en middelgrote ondernemingen
  • Sector – productie; detailhandel; diensten; etc.
  • Locatie – actief binnen of buiten de EU

Zolang een bedrijf producten op de EU-markt brengt of producten uit de EU exporteert, valt het onder de verordening. Hieronder vallen ook goederen die op afstand worden verkocht (bijv. online platforms). 

Het is goed om op te merken dat de Europese Commissie richtlijnen gaat geven over due diligence rondom het opsporen en voorkomen van dwangarbeid, waarbij ook rekening moet worden gehouden met de omvang en de economische middelen van marktdeelnemers.

Definitie van "marktdeelnemer": een natuurlijk persoon, rechtspersoon of een vereniging van personen die producten in de Unie in de handel brengt of aanbiedt, of producten uitvoert.

De vereisten

De EUFLR legt geen extra, op zichzelf staande due diligence-verplichtingen op aan ondernemingen, maar is een aanvulling op bestaande due diligence-vereisten waar (onder andere) ook in de CSRD en CSDDD naar wordt verwezen: ILO Forced Labour Conventions; UN Guiding Principles on Business and Human Rights; OESO Guidelines for Multinational Enterprises en de OESO Due Diligence Guidelines.

Rollen/verplichtingen onder de EUFLR:

  1. Europese Commissie: Publiceert implementatierichtlijnen en houdt een risicodatabase voor dwangarbeid bij.
  2. Nationale autoriteiten: Verantwoordelijk voor het onderzoeken en handhaven van verboden op producten die vermoedelijk zijn gemaakt met dwangarbeid. 
  3. Bedrijven: Dienen geschikte beleidsregels en systemen hebben om dwangarbeid, inclusief kinderarbeid, in hun toeleveringsketens te identificeren, voorkomen, beperken en elimineren.

Gevolgen van niet-naleving

Onderzoeken naar vermoedelijke niet-naleving kunnen worden gestart door nationale autoriteiten of de Europese Commissie. Het proces bestaat meestal uit:

  1. Oorspronkelijk verzoek: Bedrijven worden gevraagd om binnen 30 dagen bewijs te leveren van due diligence-maatregelen.
  2. Diepgaand onderzoek: Als dit onvoldoende is, moet binnen 2 maanden aanvullend bewijs worden geleverd.

Mogelijke sancties:

  • Productverboden: Verwijdering van niet-conforme producten van de EU-markt.
  • Terugroeping & Verwijdering: Verplichte verwijdering van goederen die in overtreding zijn bevonden.
  • Boetes & beperkte markttoegang: Financiële en operationele sancties.

Hoe we kunnen helpen

We helpen onze klanten om onderwerpen zoals de EUFLR om te zetten van een regelgevende last in een kans voor bedrijven om hun sociale impact en veerkracht in de toeleveringsketen te vergroten. Dit is wat we aanbieden: 

Tijdlijn

Als organisatie kun je de EUFLR voorblijven door proactief robuuste due diligence-maatregelen te implementeren. Ook leg je daarmee de basis voor naleving van aanverwante wetgeving, zoals de CSRD en de CSDDD. We helpen je graag om dit veranderende landschap te navigeren, waarbij nalevingsdoelen worden afgestemd op bredere bedrijfsdoelstellingen en maatschappelijke impact.

Wil je meer weten? 

Neem dan contact op met een van onze specialisten. Ze helpen je graag verder.

Neem contact op