Wij brengen je graag op de hoogte van nieuwe inzichten op het gebied van duurzaamheid en impact.
Steeds meer organisaties willen niet alleen financiële groei realiseren, maar ook bijdragen aan het welzijn van mensen en de kwaliteit van onze leefomgeving. Dit geldt niet alleen voor gemeentes en provincies, maar ook voor maatschappelijke organisaties en bedrijven – eigenlijk voor iedere organisatie die een bijdrage wil leveren aan een mooiere wereld.
Welvaart draait om meer dan alleen economische groei, of wat mensen verdienen en uitgeven. Het gaat ook over thema’s zoals gezondheid, sociale cohesie en het gevoel van welzijn – dit zijn welvaartsthema’s. Wanneer we dit bredere perspectief omarmen, spreken we van ‘brede welvaart’. Dit is een manier van kijken naar wat écht bijdraagt aan het geluk en de kwaliteit van leven, niet alleen voor mensen nu, maar ook voor toekomstige generaties en mensen die op andere plekken wonen.
Veel vraagstukken in de samenleving zijn ingewikkeld en lastig op te lossen, de zogenaamde 'wicked problems'. Deze problemen raken verschillende thema’s tegelijk en kunnen niet vanuit één enkel thema opgelost worden. In Nederland zijn op dit moment bijvoorbeeld de sociale cohesie en de kwaliteit van natuur en leefomgeving belangrijke onderwerpen die om aandacht vragen.
Ook is de welvaart ongelijk verdeeld. De verantwoordelijkheid voor het verbeteren van brede welvaart ligt niet alleen bij de politiek – dit moeten we samen doen. Samenwerking tussen de publieke en private sector is nodig om integrale oplossingen te vinden. Maar hoe kun je als organisatie bijdragen? Gebaseerd op onze ervaringen met brede welvaartsprojecten, geven we enkele tips om u op weg te helpen.
Het realiseren van brede welvaart vraagt om een gezamenlijke inspanning van verschillende partijen, waarbij het belangrijk is om de doelgroep een stem te geven. Het betrekken van de doelgroep zorgt ervoor dat de activiteiten aansluiten op hun behoeften en bijdragen aan wat zij van waarde vinden, wat leidt tot maximale impact. Dit is dus niet alleen een vorm van verantwoording, maar een cruciaal onderdeel van het succes.
Daarnaast is het belangrijk om vanaf het begin relevante stakeholders te betrekken, zowel intern (medewerkers en aandeelhouders) als extern (klanten en lokale gemeenschappen). De samenwerking tussen deze groepen helpt jouw organisatie om een breed gedragen strategie te ontwikkelen. Dit kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door bijeenkomsten, workshops, of focusgroepen te houden waarin stakeholders hun ideeën en meningen kunnen delen en uitwisselen. Zo kun je de doelgroep betrekken bij het bepalen van de waarde van verschillende resultaten, waarbij deze niet alleen subjectief is, maar ook in financiële termen wordt uitgedrukt.
Stakeholderdialogen kunnen je helpen bij het ontdekken van blinde vlekken in jouw strategie en jouw impact op brede welvaart vergroten. Door verschillende perspectieven en prioriteiten in jouw strategie op te nemen, kun je beter inspelen op veranderende omstandigheden en de behoeften van betrokkenen. Dit versterkt niet alleen de relatie met jouw omgeving, maar zorgt er ook voor dat jouw organisatie flexibeler en veerkrachtiger wordt.
Brede welvaart is belangrijk voor zowel organisaties als de samenleving. Daarom is het goed om te onderzoeken op welke thema’s jouw organisatie het meeste verschil kan maken. Dit kan bijvoorbeeld door te focussen op thema’s die zowel voor jouw organisatie als voor de maatschappij belangrijk zijn. Door hier gericht op in te spelen, kun je een grotere positieve impact maken op mens en milieu.
Veel organisaties kijken naar regels en richtlijnen, zoals de Europese wetgeving, die bedrijven aanmoedigt om verantwoordelijkheid te nemen voor hun impact op de samenleving en het milieu. Ook de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) vraagt van bedrijven dat ze jaarlijks rapporteren over hun duurzaamheidsbeleid en -activiteiten. Hoewel niet elke organisatie onder de CSRD valt, biedt het proces waardevolle inzichten voor elke organisatie die wil sturen op brede welvaart.
Een belangrijke stap in dit proces is het kiezen van de thema’s waarbij jouw organisatie het meeste verschil kan maken. Dit betekent dat je samen met jouw stakeholders moet bepalen welke thema’s prioriteit hebben. Vraag hen bijvoorbeeld welke thema’s zij belangrijk vinden en wat hun verwachtingen zijn van jouw organisatie. Door deze input te gebruiken en te kijken naar waar je de meeste impact kan maken, kun je gericht actie ondernemen en waarde creëren op meerdere fronten.
Bij het kiezen van welvaartsthema’s waarop je wilt sturen, is het belangrijk om ook de financiële risico’s en kansen te overwegen die deze keuzes voor jouw organisatie met zich meebrengen. Door de omvang en waarschijnlijkheid van deze risico’s en kansen per thema in kaart te brengen, krijg je beter inzicht in hoe jouw organisatie kan inspelen op veranderingen in de maatschappij en wet- en regelgeving. Dit stelt je in staat om beter in te spelen op bijvoorbeeld nieuwe wetten of veranderingen in de marktomstandigheden.
Door risico’s vroegtijdig te identificeren, kun je maatregelen nemen om financiële verliezen te beperken of negatieve gevolgen voor jouw organisatie te voorkomen. Tegelijkertijd biedt het herkennen van financiële kansen de mogelijkheid om waarde te creëren, bijvoorbeeld door kosten te besparen, efficiënter te werken of nieuwe markten aan te boren. Door zowel risico's als kansen mee te nemen in jouw strategische planning, maak je jouw organisatie sterker en beter bestand tegen toekomstige veranderingen. Dit helpt niet alleen om jouw organisatie toekomstbestendig te maken, maar draagt ook bij aan het creëren van een duurzame, positieve impact op het milieu en de maatschappij.
Voor organisaties die bijdragen aan brede welvaart kan het lastig zijn om financiering te vinden voor hun activiteiten. Dit komt door de verkokerde structurering van de overheid, waarbij budgetten vaak worden vrijgegeven voor specifieke thema’s, maar moeizaam voor integrale oplossingen voor brede maatschappelijke vraagstukken die deze thema’s overstijgen. Zo kan bijvoorbeeld een onderneming die zich richt op het bevorderen van de zelfredzaamheid van ouderen niet alleen bijdragen aan hun welzijn, maar ook bijdragen aan hun gezondheid en zo ook de druk op de zorg verminderen.
Het huidige systeem zou echter eisen dat voor elke bijdrage aan een ander beleidsdoel aparte financiering wordt geregeld. Bovendien wordt financiering van de overheid vaak pas verstrekt nadat een organisatie bewezen heeft dat haar activiteiten impact hebben op maatschappelijke doelen, terwijl de organisatie de activiteiten pas kan uitvoeren en impact kan aantonen zodra ze de financiering heeft ontvangen.
Een oplossing voor deze problemen is het gebruik van innovatieve financieringsvormen. Een van deze vormen is resultaatfinanciering, waarbij er speciale aandacht is voor uitbetaling op meerdere welvaartsaspecten. Dit betekent dat een uitvoerende organisatie een integrale oplossing levert met werkkapitaal van een private investeerder, en dat de investeerder achteraf met rendement terugbetaalt wordt door de ‘outcome payer’ als de afgesproken maatschappelijke resultaten behaald zijn. Dit model wordt vaak gebruikt door overheden, provincies en gemeentes, die met uitvoerende organisaties een resultaatcontract afsluiten.
Een koploper op dit gebied is het Brabant Outcomes Fund (BOF). Dit model vereist dat naast de economische resultaten, ook de maatschappelijke impact financieel gewaardeerd moet worden. Ook is het belangrijk om vast te stellen of de activiteiten daadwerkelijk hebben bijgedragen aan de maatschappelijke doelen die in het resultaatcontract zijn afgesproken. Bij het waarderen, monitoren en evalueren van de prestaties kunnen wij je ondersteunen.
Wil je concreet aan de slag met brede welvaart en duurzame waarde creëren? Er zijn veel mogelijkheden, en het hoeft niet ingewikkeld te zijn. Wij denken graag met je mee om passende oplossingen te vinden en jouw organisatie klaar te maken voor de toekomst.
