Stel uw klant ziet af van een voorgenomen koop van een product of de afname van een dienst en u ontvangt een betaling. Dan hangt het van de contractuele bepalingen af of u daar btw over bent verschuldigd of niet. Ondernemers hebben vaak in hun algemene voorwaarden een clausule staan die regelt of en onder welke voorwaarden de klant toch iets moet betalen. Het kan zijn dat dit bedrag als aanbetaling reeds is betaald, of dat dit bij beëindiging van het contract wordt afgerekend. Voor de bepaling van de btw maakt dit in principe niet uit. Van belang is of het een betaling voor een dienst of levering is of voor een schadeloosstelling. Het Hof van Justitie EG (HvJ) heeft onlangs nog eens beslist.
Voor een schadeloosstelling is het nodig dat de leverancier schade heeft geleden door het voortijdig annuleren en dat de afnemer voor die schade contractueel moet betalen. Het mag dan geen betaling zijn voor een (reeds) afgenomen dienst of product.
Voorbeeld betaling zonder btw
Een klant bestelt bij u een bankstel. U moet daarvoor aan het werk, want u moet de bank bestellen bij de fabrikant en misschien moet u de fabrikant wel betalen als de levering uiteindelijk niet doorgaat. Uw klant annuleert. Op basis van uw leveringsvoorwaarden berekent u 5 procent annuleringskosten ter dekking van uw schade. Er heeft nog geen levering plaatsgevonden. Deze betaling is zonder btw want het is een schadeloosstelling.
Betaling wel belast met btw
Een betaling is wel belast met btw, als de betaling geen tegemoetkoming voor een schade is of er een dienst of levering voor is verricht. Hieronder een aantal voorbeelden.
Stel u reserveert en betaalt een vliegticket voor uw vakantie. Door omstandigheden gaat de vakantie niet door. U krijgt uw ticket echter niet vergoed van de luchtvaartmaatschappij volgens hun voorwaarden. In dit geval is er sprake van een dienst, namelijk het recht op een stoel voor de vlucht. De luchtvaartmaatschappij heeft geen schade. Sterker nog, de luchtvaartmaatschappij kan de ticket nog eens verkopen. De luchtvaartmaatschappij moet dus btw betalen over de ontvangen vergoeding.
Een ander voorbeeld is het voortijdig beëindigen van een abonnement op een dienst, ongeacht door wie. U verkoopt een abonnement voor een jaar toegang tot een sportschool. De sporter mag per maand betalen, maar komt die verplichting niet na. U weigert de sporter toegang en zegt het contract op, maar de sporter moet wel voor het hele jaar betalen. Zo staat dat in uw algemene voorwaarden. U leidt geen schade en de sporter heeft bij aanvang het recht op een jaar sporten verkregen en dat is de dienst. In deze situatie is de betaling ook belast met btw.
Uit de jurisprudentie blijkt dat het niet altijd eenvoudig is om te bepalen of de vergoeding met of zonder btw is. Het begint met goede algemene voorwaarden, waarin duidelijk staat of sprake is van een schadeloosstelling van kosten of niet. Voor de btw heeft de belastingdienst een uitzondering gemaakt voor reisbureaus e.d. Het is goedgekeurd dat de annuleringskosten zonder btw kunnen. Nog afgezien dat berekening van btw volgens de regels moet, is de toetsing of wel of niet btw berekend moet worden vooral van belang is als de afnemer eventuele btw niet kan terugvragen. Dit kan het geval bij particulieren of vrijgestelde ondernemers zijn.
Onze adviseurs helpen u graag bij het formuleren van uw algemene voorwaarden of het beoordelen ervan voor de btw.