Bouw & Vastgoed

Van project naar balans: onderhanden projecten helder in beeld

Linda van Tuijl
Door:
Van project naar balans:  onderhanden projecten helder in beeld
Bij langlopende projecten is het niet praktisch om opbrengsten pas te verantwoorden als het project is afgerond. Dit zou zorgen voor flinke schommelingen in de jaarresultaten en een vertekend beeld geven van de financiële prestaties van je onderneming. De post onderhanden projecten biedt hiervoor een oplossing.
Onderwerpen

Een juiste waardering en presentatie in de jaarrekening zijn essentieel om een realistisch en betrouwbaar beeld te geven. Maar hoe doe je dat precies? Wij leggen het je graag uit.

Wat zijn onderhanden projecten?

Een project bestaat uit verschillende elementen, zoals projectkosten, meer- en minderwerk, gefactureerde termijnen en een inschatting van de verwachte winst of een mogelijk verlies. Ook kunnen bij de start van het project diverse prijsafspraken zijn gemaakt, die invloed hebben op de financiële verwerking. Al deze onderdelen samen vormen de post onderhanden projecten in de jaarrekening.

Het verschil tussen onderhanden projecten en onderhanden werk

In de praktijk worden de termen onderhanden werk en onderhanden projecten vaak door elkaar gebruikt. Toch is er een belangrijk verschil: bij onderhanden projecten gaat het om werkzaamheden die je uitvoert in opdracht van een derde. Onderhanden werk draait om projecten die de onderneming voor eigen rekening en risico uitvoert.

Onderhanden projecten omvatten bijvoorbeeld de bouw van een brug, schip of maatwerksoftware. Of complexere projecten, zoals de constructie van een raffinaderij met meerdere samenhangende onderdelen. Maar ook dienstverleningscontracten die direct verband houden met de bouw kunnen onder deze categorie vallen, zoals de werkzaamheden van projectmanagers of architecten. Onderhanden projecten komen in veel sectoren voor, niet alleen de bouw. Ze spelen ook een rol in bijvoorbeeld de creatieve sector. Denk aan filmproducties of grote marketingcampagnes. 

Soms komt het voor dat een project bestaat uit zowel onderhanden werk als onderhanden projecten. Denk bijvoorbeeld aan een woningbouwproject waarbij een deel van de woningen al verkocht is (onderhanden project), terwijl andere nog te koop staan (onderhanden werk). Dit onderscheid is van belang, omdat we de waardering in de jaarrekening per categorie anders behandelen.

Zo waardeer je onderhanden projecten in de balans

Is het resultaat van een onderhanden project betrouwbaar in te schatten? Dan moet je de bijbehorende opbrengsten en kosten naar rato van de voortgang verwerken in de winst-en-verliesrekening. Dit noemen we de percentage- of completion-methode. Pas je deze methode toe, dan bestaat de post onderhanden projecten uit het saldo van gerealiseerde projectopbrengsten, verwerkte verliezen en al gedeclareerde termijnen.

De voortgang van een project kun je op verschillende manieren bepalen:

  • de tot balansdatum gemaakte projectkosten in verhouding tot de geschatte totale kosten;
  • inspectie van het al uitgevoerde werk;
  • de voltooiing van een fysiek onderscheidbaar projectonderdeel.

Wanneer een project een verwacht verlies oplevert, moet je dit direct verwerken in de winst-en-verliesrekening. Zo voorkom je dat verliezen later onverwacht impact hebben op de financiële resultaten.

Zo presenteer je onderhanden projecten in de jaarrekening

Winst-en-verliesrekening

Projectopbrengsten neem je op in de winst-en-verliesrekening als onderdeel van de netto-omzet.

Balans

Onderhanden projecten staan in de balans als een aparte post. Voor middelgrote en grote ondernemingen staat deze post onder de vlottende activa: tussen de voorraden en vorderingen (bij een debetstand) of onder de kortlopende schulden (bij een creditsaldo). Voor kleine en micro-ondernemingen geldt een vergelijkbare aanbeveling, maar zij mogen onderhanden projecten ook opnemen onder de vorderingen of schulden.

Uitgaven voor projectkosten die zijn gemaakt voor nog niet verrichte prestaties, boek je in de balans als actief. Meestal vallen deze onder de voorraden (onderhanden werk of vooruitbetaling op voorraden) of als overlopende activa.

Belangrijke aandachtspunten

Bij de verwerking van onderhanden projecten komen we regelmatig verbeterpunten tegen, zoals:

  • Onterecht opgenomen projecten 
    Projecten die nog niet zijn gestart of al volledig zijn afgerond, maar toch als onderhanden project staan vermeld.
  • Onjuiste kostentoerekening
    De dekking voor personeelskosten, machine-uren en algemene kosten sluit niet altijd aan bij de werkelijke kosten.
  • Verkeerde presentatie van eigen-risico-projecten
    Projecten die volledig voor eigen rekening en risico zijn, staan soms ten onrechte vermeld als onderhanden project.
  • Onjuiste voortgangsbepaling
    Tussentijdse wijzigingen in de verwachte totale kosten of meer- en minderwerk zijn niet correct verwerkt.
  • Foutieve verwerking van verliezen
    Sommige bedrijven verwerken verliezen op projecten naar rato van de voortgang, terwijl zij ze direct en volledig moeten verantwoorden.

Door deze punten goed te monitoren en tijdig bij te sturen, kun je de betrouwbaarheid van de financiële verslaglegging verbeteren.

Jouw partner bij het optimaliseren van onderhanden projecten

Het is van groot belang dat je onderhanden projecten het hele jaar door correct boekt. Dit zorgt niet alleen voor een nauwkeurige jaarrekening, maar biedt ook waardevolle informatie voor de directie: die kan hierdoor tijdig bijsturen. Heb je ondersteuning nodig bij het beheer van onderhanden projecten? Met onze expertise in het vooraf goed inboeken van onderhanden projecten kunnen wij je helpen om het hele jaar door een helder financieel overzicht te behouden. Zo kun je beter gefundeerde beslissingen nemen. Neem contact met ons op voor advies en begeleiding op maat. Dan weet jij in het vervolg altijd precies hoe jouw projecten ervoor staan.

Neem contact op