Nieuwe wet (WHOA) biedt meer ruimte voor afwenden faillissement

Verkeert uw onderneming in ernstige financiële problemen? De praktijk leert dat ondernemers vaak grote moeite hebben om, met de schuldeisers, een akkoord te bereiken over kwijtschelding van een deel van de schulden. Eén individuele schuldeiser of aandeelhouder kan daar al een stokje voor steken, vaak met faillissement als gevolg. De nieuwe wet brengt nieuwe mogelijkheden voor een onderhands akkoord met crediteuren. Lees in dit artikel hoe deze wet een faillissement mogelijk kan voorkomen.

Nieuwe wet: WHOA

Op 6 oktober is de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) aangenomen. Zodra deze wet van kracht is, kunt u een onderhands (dwang)akkoord met crediteuren afdwingen. Bijvoorbeeld om een deel van hun vordering prijs te geven.

Regels voor het aanbieden van een akkoord

Stel, u bent ondernemer met schulden (oftewel ‘schuldenaar’). De nieuwe wet bevat voorschriften voor het aanbieden van een akkoord. We zetten de belangrijkste kort voor u op een rij:

• U moet in een situatie zitten waarin het redelijkerwijs aannemelijk is dat u uw schulden niet meer kunt betalen.
• Zodra u start met de voorbereiding van een akkoord, deponeert u daarover een verklaring bij de rechtbank.
• De positie van uw werknemers kan niet via dit akkoord worden aangetast.
• De crediteuren met verschillende rechten worden ingedeeld in verschillende ‘klassen’. Bijvoorbeeld gewone handelscrediteuren, financiers en andere partijen met pand/hypotheekrecht, de Belastingdienst met een voorrangsrecht, aandeelhouders, etc.
• U kunt als schuldenaar aan één of meerdere klassen crediteuren een akkoord aanbieden.
• Dit akkoord moet inhoudelijk voldoen aan de regels in de WHOA.
• Per klasse stemmen de crediteuren over het voorstel.
• Als schuldeisers met minimaal 2/3^e van het bedrag aan vorderingen in een klasse voor het voorstel stemmen, is het voorstel door die klasse aangenomen.
• Stemt minimaal één klasse crediteuren in, dan kan de rechter het voorstel bekrachtigen. Ook tegenstemmende schuldeisers zijn dan gebonden!
• De rechter mag dit alleen doen onder bepaalde voorwaarden, onder meer:
  • Het moet voldoende zeker zijn dat u het akkoord kunt nakomen.
  • Er mag geen sprake zijn van een van de wettelijke omstandigheden waarin de rechtbank bekrachtiging mag weigeren.
  • Het akkoord mag er niet toe leiden, dat iemand minder ontvangt dan wat hij in een faillissement zou hebben gekregen.

Aparte regels voor specifieke groepen

Er gelden specifieke regels voor partijen met zekerheidsrechten en voor kleinere mkb-leveranciers.

Partijen met pand-/hypotheekrechten - zoals banken - vallen alleen in een aparte klasse voor het deel van hun vordering dat door het zekerheidsrecht wordt gedekt. Krijgen zij voor dat deel bijvoorbeeld aandelen aangeboden? Dan moeten ze ook kunnen kiezen voor een andere vorm van een uitkering. Bijvoorbeeld uitstel van betaling of het doorlopen van de lening.

Kleinere mkb-schuldeisers zijn leveranciers die vallen onder de jaarrekening-vrijstellingen voor het micro- en kleinbedrijf en partijen met minder dan 50 werknemers. Hieronder vallen ook zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) en eenmanszaken. Zij moeten in principe minimaal 20% van hun vordering betaald krijgen. De 20%-regel geldt ondermeer niet voor:

• partijen die vorderingen hebben overgenomen voor minder dan 20% van de waarde,
• financiers met een achtergestelde lening zonder zekerheden,
• en rechtspersonen/aandeelhouders binnen de groep.

Kansen voor herstructurering van schulden

De WHOA vergroot de mogelijkheden om tot een herstructurering van schulden te komen.

De rechter kan een voorstel bekrachtigen, dat door de meerderheid van schuldeisers in een klasse wordt gesteund. Daarmee wordt het akkoord dwingend voor alle schuldeisers. Een individuele schuldeiser of aandeelhouder kan een akkoord dan niet meer dwarsbomen. Dit vergroot de levenskans van ondernemingen die door een te zware schuldenlast failliet dreigen te raken terwijl ze activiteiten ontplooien die nog wel levensvatbaar zijn.