In de casus, die heeft geleid tot eerder genoemde uitspraak, ging het om een maatschap van medisch specialisten die een samenwerkingsovereenkomst (SOK) is aangegaan met een ziekenhuis. Daaruit volgt dat de maatschap twee soorten prestaties verricht; medische diensten en managementdiensten. De managementdiensten bestaan in het algemeen uit het organiseren en coördineren van de zorgdiensten binnen het eigen specialisme. Het betreft met name overleg met diverse organen en functionarissen in en om het ziekenhuis.
Het Hof stelt twee vragen:
1. Wie is de afnemer van de medische diensten?
Het ziekenhuis betaalt aan belanghebbende de vergoeding voor de overeengekomen medisch specialistische diensten en declareert de kosten van de zorgdiensten van zowel het ziekenhuis als van belanghebbende geïntegreerd bij de zorgverzekeraars.
Hoewel de patiënt uiteindelijk de begunstigde is van de medisch specialistische diensten, worden deze met het ziekenhuis overeengekomen. Het ziekenhuis geeft dus de opdracht en betaalt ervoor aan de maatschap. Het ziekenhuis krijgt natuurlijk betaald van de zorgverzekeraar, maar is vrij om keuzes te maken over de inzet van medisch specialistische zorg. Vanwege deze omstandigheden vindt het Hof dat het ziekenhuis de afnemer is van de medisch specialistische diensten van de maatschap en niet de patiënt of de zorgverzekeraar.
2. Moeten de medische diensten en de managementdiensten worden aangemerkt als één of als meerdere diensten?
Volgens het Hof zijn de managementdiensten niet zelfstandig, maar moeten ze als bijkomstige diensten bij de medische diensten worden aangemerkt. Het Hof wijst er daarbij op, dat de managementdiensten noodzakelijkerwijs voortvloeien uit en nauw samenhangen met de medisch specialistische diensten. Feitelijk worden de managementdiensten in dit geval enkel uitgesplitst om inzicht te krijgen in de opbouw van de totale vergoeding, die belanghebbende van het ziekenhuis ontvangt. Het verrichten van medische diensten en het daarbij komende management geldt naar het oordeel van het Hof als eenzelfde aan het ziekenhuis verrichte prestatie. Daarbij volgen de managementdiensten het fiscale lot van de hoofdprestatie, namelijk het verrichten van medische diensten.
Het Hof oordeelt dus dat de maatschap één prestatie verricht tegenover het ziekenhuis dat als medische dienst moet worden aangemerkt, zodat de vrijstelling voor medische beroepsbeoefenaars van toepassing is op deze prestatie.
Het kan geen kwaad om de samenwerkingsovereenkomsten nog eens tegen het licht te houden. Misschien is er aanleiding om in gezamenlijk overleg de overeenkomst inhoudelijk te wijzigen met het oog op de toekomst, of om voor het verleden bezwaar te maken tegen eventueel ten onrechte berekende en afgedragen btw.
