Box 2

Initiatiefwetsvoorstel aanpassing box 2 en BOR

Mr. Geert de Jong
Door:
insight featured image
Tweede Kamerleden Maatoug, Van der Lee (beiden GroenLinks) en Nijboer (PvdA) hebben een initiatiefwetsvoorstel ingediend. De voorgestelde wijzigingen zien op de gebruikelijkloonregeling, het tarief voor inkomen uit aanmerkelijk belang en de bedrijfsopvolgingsregelingen (BOR) in de inkomstenbelasting en de erf- en schenkbelasting. De directeur grootaandeelhouder (dga) wordt door deze voorstellen (hard) geraakt.
Onderwerpen

Er wordt al een aantal jaren gespeculeerd over een versobering van de BOR. We publiceerden al eerder over de bouwstenennotitie en de motie van de CDA tot behoud van de BOR. De visies van de diverse politieke partijen lopen echter nogal uiteen, zodat een concreet voorstel tot nu toe nog was uitgebleven. Hieronder behandelen we de nu gedane voorstellen.

Afschaffing doelmatigheidsmarge van 25% in gebruikelijkloonregeling

Een dga moet – op grond van de gebruikelijkloonregeling – kort gezegd een zakelijk salaris in aanmerking nemen. Wel mag de dga hierop 25% in mindering brengen (met een minimum salaris van € 48.000). De zogenoemde doelmatigheidsmarge. De indieners van het initiatiefwetsvoorstel willen de doelmatigheidsmarge schrappen.

Afschaffing doorschuifregeling in de ab-sfeer voor schenking en vererving

Hoofdregel is dat een dga, als hij zijn aandelen overdracht, box-2-heffing is verschuldigd over het verschil tussen de waarde van de aandelen en verkrijgingsprijs van de aandelen. Onder voorwaarden is de dga bij schenking van aanmerkelijkbelangaandelen geen box-2-heffing verschuldigd. Voorwaarde is wel dat de begiftigde de verkrijgingsprijs van de schenker overneemt. Op deze wijze schuift de ab-claim door naar de begiftigde. Eenzelfde faciliteit bestaat ten aanzien van vererving van aanmerkelijkbelangaandelen. Voorgesteld is deze doorschuifregelingen te schrappen; de indieners van het wetsvoorstel betwijfelen of doorschuiving van de box-2-heffing naar de bedrijfsopvolger nodig is om bedrijfsopvolgingen onbelemmerd te laten plaatsvinden.

Aanpassing ab-tarief

Het huidige box-2-tarief bedraagt 26,9%. In het initiatiefwetsvoorstel wordt een gedifferentieerd tarief voorgesteld: 26% tot een ab-inkomen (dividend, vervreemdingsvoordeel) tot € 60.000; over het meerdere 40,59%. In de Voorjaarsnota is een gedifferentieerd tarief voorgesteld van 26% tot € 67.000 en 29,5% over het meerdere.

Verhuurd vastgoed is beleggingsvermogen

De BOR in de inkomstenbelasting en erf- en schenkbelasting is alleen van toepassing op ondernemingsvermogen. Het onderscheid tussen ondernemings- en beleggingsvermogen is vaak moeilijk te maken en leidt tot veel discussie tussen belastingplichtigen en fiscus. Met dit wetsvoorstel wordt dit opgelost; vastgoed wordt in het wetsvoorstel namelijk aangemerkt als beleggingsvermogen. Bij vererving en schenking van verhuurd vastgoed is, zoals hierboven al vermeld, steeds inkomstenbelasting en erf- en schenkbelasting verschuldigd.

Geen BOR meer op kleine belangen

Op grond van voorliggend initiatiefwetsvoorstel komen alleen ab-houders voor de BOR in aanmerking als zij ten minste 25% van de gewone aandelen bezitten. Voor kleinere belangen wordt de BOR niet nodig geacht om bedrijfsopvolgingen onbelemmerd (zonder liquiditeitsproblemen) te laten plaatsvinden.

Verlaging vrijstelling BOR

Voorgesteld wordt om het percentage van de vrijstelling in de BOR in de schenk- en erfbelasting drastisch te verlagen. Op dit moment wordt van de waarde van het ondernemingsvermogen 100% vrijgesteld tot € 1.134.403 en over het surplus 83%. Het wetsvoorstel gaat uit van een substantieel lagere vrijstelling, namelijk 25% over de waarde van het ondernemingsvermogen met een maximum van € 1.000.000.

Vervolg

Het initiatiefwetsvoorstel wordt nu naar de Raad van State gestuurd. Daarna zal het in de Tweede Kamer moeten worden behandeld. De beoogde ingangsdatum is 1 januari 2023. Of de beschreven voorstellen voldoende steun in de Tweede Kamer zullen krijgen, is ongewis. Over een versobering van de BOR wordt al jaren gespeculeerd en gesproken. Gezien de zeer uiteenlopende visies van de belangrijkste politieke partijen lijkt waarschijnlijk dat er stevig over zal worden gediscussieerd. Voor de regering lijkt een (forse) ingreep in de BOR geen prioriteit te hebben. Immers, in de recente Voorjaarsnota en de onlangs door de staatssecretaris naar de Tweede Kamer gezonden Fiscale beleids- en uitvoeringsagenda is met geen woord over ingrepen in de BOR gerept.