CSDDD: Ingang antiwegkijkwet per 2027

Bovendien vereist de wet dat bedrijven verder kijken dan hun eigen activiteiten en ook informatie over risico’s inwinnen bij dochterondernemingen, zakenpartners en (in)directe leveranciers. Hierbij gaat het om misstanden zoals het plaatsvinden van kinderarbeid, milieuvervuiling en slechte werkomstandigheden.

Voor wie geldt de CSDDD?

Gedurende de onderhandelingen in de afgelopen maanden is veel gediscussieerd over de scope van de CSDDD, de reikwijdte is uiteindelijk stevig verminderd. Het resultaat: de wetgeving geldt straks met name voor grote bedrijven (van binnen en buiten de EU) met meer dan 1000 werknemers en 450 miljoen euro omzet. In Nederland gaat dit om ongeveer 457 bedrijven. Europese lidstaten hebben 2 jaar om deze wet nationaal te implementeren, daarom zal de wet gefaseerd ingaan op basis van bedrijfsgrootte en omzet:

• Startjaar 2027 voor bedrijven met meer dan 5000 werknemers en een omzet van 1500 miljoen euro.
• Startjaar 2028 voor bedrijven met meer dan 3000 werknemers en een omzet van 900 miljoen euro.
• Startjaar 2029 voor bedrijven met meer dan 1000 werknemers en een omzet van 450 miljoen euro.

Het implementeren van de CSDDD en de  duurzaamheidsstrategie

De CSDDD heeft een vergelijkbaar doel als de CSRD, namelijk het vergroten van transparantie en het creëren van een duurzame economie binnen de EU. Toch is er een belangrijk verschil tussen de CSDDD en CSRD. De CSDDD is niet enkel een rapportageverplichting, maar vereist ook een inspanning van bedrijven in het voorkomen en verminderen van misstanden. Op het moment dat er niet aan deze inspanning wordt voldaan kunnen bedrijven aansprakelijk gehouden worden voor de aangerichte schade aan mens en milieu en moeten zij mogelijk schadevergoedingen betalen.

Bedrijven (nog) niet in scope kunnen niet achterover leunen.

Ook al lijken de ingangsdata van de CSDDD nog erg ver weg; bedrijven in scope worden sterk aangeraden zo snel mogelijk te beginnen met het uitvoeren van een impact assessment over de gehele waardeketen. En het op touw zetten van gedegen due diligence processen aangezien dit een tijdrovend proces kan zijn.

Zelfs als een bedrijf buiten scope valt, is het van belang voor het bedrijf om te investeren in ketenverantwoordelijkheid op het gebied van mensenrechten, milieu en natuur (Human Rights and Environmental Due Diligence, hierna HREDD). Steeds meer bedrijven realiseren zich dat het een maatschappelijke plicht is om niet meer weg te kijken, en dat ook hun klanten, partners en andere stakeholders dit van hen (gaan) verwachten. Daarnaast zorgt het naar buitenkomen van informatie over dergelijke misstanden in de media voor moeilijk te herstellen reputatieschade en zelfs milieustrafzaken of sociale strafzaken. 

Los van de CSDDD hebben verschillende landen eerder wetgeving ingesteld zoals de Duitse Supply Chain Act, de Engelse Modern Slavery Act en de Amerikaanse Uyghur Forced Labor Prevention Act. Binnen de Nederlandse overheid is er al een Manifest Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (2022-2025) getekend. Hierdoor wordt in de vereisten van publieke aanbestedingen gevraagd ketenverantwoordelijkheid op te nemen. Kortom: proactief aan de slag gaan met ketenverantwoordelijkheid levert een concurrentievoordeel, een positieve reputatie wat betreft duurzaamheid en lagere bedrijfsrisico’s op.

Ook hebben verschillende Europese wetten componenten van due diligence (zoals de EU Taxonomy, de EUDR tegen ontbossing en SFDR). Tot slot is daar natuurlijk de al eerder genoemde CSRD. In de CSRD wordt zelfs expliciet benoemd dat “de beoordeling van de materialiteit van een negatieve impact is gebaseerd op het due diligence-proces dat is gedefinieerd in de internationale instrumenten van de VN-richtlijnen voor bedrijven en mensenrechten en de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen” (ESRS 1 - paragraaf 45).

Ook “staat de betrokkenheid bij de stakeholders centraal in het doorlopende due diligence-proces van de onderneming en de beoordeling van de materialiteit op het gebied van duurzaamheid” (ESRS 1 – paragraaf 24). 

In andere woorden:

Een gedegen due diligence over de gehele keten is de basis voor een goede dubbele materialiteitsanalyse.

De voordelen van inzicht in de keten

Naast drijfveren van binnen- en buiten, die zowel transparantie als het nemen van verantwoordelijkheid binnen de keten stimuleren, bestaat er al lang een sterk argument voor het in gang zetten van activiteiten op dit gebied: het is goed voor de (financiële) gezondheid van je bedrijf om inzicht te hebben in je waardeketen:

• Naast inzicht in mogelijke positieve en negatieve impacts krijg je ook inzicht in nieuwe kansen en risico’s met betrekking tot de keten, óók op commercieel vlak.
• Inefficiënties in de keten komen aan het licht. Deze leiden tot optimalisatie en kostenbesparingen. Daarnaast draagt het minimaliseren van negatieve impacts, zoals vervuiling of verspilling, bij aan kostenbesparingen op de lange termijn.
• Klanten, investeerders en andere belanghebbenden hechten steeds meer waarde aan transparantie en duurzaamheid. Bedrijven die verantwoordelijkheid nemen voor hun keten hebben een betere reputatie en genieten het vertrouwen van hun klanten.
• Bovendien opent het nemen van verantwoordelijkheid deuren naar nieuwe zakelijke kansen en partnerschappen die de positie van uw bedrijf in de toekomst versterken.

 
Hoe bereid je je voor op de CSDDD en ketenverantwoordelijkheid?

Hoewel de CSDDD voor de eerste groep bedrijven pas ingaat in 2027, moeten veel bedrijven in aanloop naar deze datum toe al werk maken van het opstellen of verbeteren van de due diligence beleid volgens de OESO richtlijnen en het analyseren van risico’s voor mens en milieu. Wil je meer weten over wat Grant Thornton Impact House voor jouw bedrijf kan betekenen op het gebied van CSDDD en ketenverantwoordelijkheid en hoe je het best aan de slag kunt gaan op dit gebied?

Neem contact op